دردهای نورالژیک

دردهای نورالژیک (عصبی) و نوروپاتیک :

دردهای نورالژیک ، نوروپاتیک و یا عصبی ، دردهای مبهم با ماهیت سوزشی و یا تیزی  هستند که در مسیر یکی یا چند عصب ایجاد می گردند و علل آنها ممکن است آسیب و ترومایا تحریک  و یا ویروس ها باشند ولی در بسیاری از موارد علت آنها نامعلوم است.

دردهای نورالژیک معمولاً پس از دهه چهار زندگی آغاز می گردند و درسالمندان شیوع بیشتری می یابند. درد ممکن است دارای زمینه ای از احساس سوزش باشد که در کنار آن دردهای تیزی هم آن را همراهی می کند. مدت این دردها از چند ثانیه تا دقیقه ها به طول می انجامد و می تواند فواصل تکرار چند روزه تا چند هفته ای داشته باشند. در فواصل حملات دردناک منطقه آسیب دیده می تواند نسبت به هر نوع تماس یا درد نسبتاً ملایم، واکنش و حساسیت افراطی از خود نشان دهید. ممکن است حتی محرک هایی که در حالت معمول دردناک نیستند ایجاد درد نمایند (هیپراستزیا هیپرالژزیا). این نوع دردها منافاتی با حیات ندارد ولی به شدت عملکرد فرد را تحت تاثیر قرار می دهد و می تواند موجب افسردگی و اضطراب شود در حدی که در برخی افراد موجب اقدام برای خودکشی می گردد.

انواع دردهای نورالژیک و نوروپاتیک

• نورالژیا :

نورالژی عصب سه قلو از شایعترین نورالژیا است که به شکل درد شدید، تیز و شبیه برق گرفتگی در یک طرف صورت است که اغلب با صحبت کردن، جویدن یا مسواک زدن دندان ها تحریک می شود. نوعی درد عصبی موسوم به درد عصب زبانی، حلقی هم وجود دارد که مشخصه آن حملات راجعه ای از درد شدید در ناحیه پشت حلق، لوزه ها، گوش میانی و قاعده زبان است. این حملات ممکن است با حرکاتی مثل حرف زدن یا بلع غذا تشدید شوند. درد عصب زبانی، حلقی در مواردی ، فوق العاده زجر آور است. نوع دیگر درد عصب پس سری است که باعث درد در ناحیه پشت سر می شود که معمولاً پشت گوش ها به داخل پوست سر تیر می کشد. همچنین نورالژی عصب بین دنده ای هم در لابه لای دنده ها حس می شود.

• دیابت :

در بیماری دیابت بالا بودن قندخون علاوه بر درگیری عروق و ارگان ها موجب درگیر شدن رشته های عصبی حسی و حرکتی در اندام های فوقانی و تحتانی می گردد که اصطلاحا نوروپاتی دیابتی نامیده می شود و موجب احساس دردهای سوزشی شده و درصورت درگیری اعضای حرکتی موجب اختلال حس لمس و تعادل می گردد. اصطلاحا به این نوروپاتی ، فرم دستکش و جوراب می گویند بدین معنی که درگیری های مذکور مانند پوشیدن دستکش و یا جوراب از مناطق دورتر انگشتان  شروع شده و به سمت بالاتر حرکت می کنند.

• زونا :

ویروس عامل زونا بادرگیری رشته های عصبی موجب دردهای سوزشی ونیز خنجری نوروپاتیک می شود که با تماس ناحیه مبتلا و یا اعمالی نظیر عطسه و سرفه درد آغاز می گردد. این درد ممکن است تا هفته ها، ماه ها یا گاهی سال ها بعد از برطرف شدن تمامی علایم و نشانه های ویروس ادامه یابد.

• CRPS :

بیش فعالی سیستم عصبی سمپاتیک موجب تورم اندام ، ریزش مو و دردهای سوزشی شدیدی می گردد که موجب اختلال عملکرد اندام می شود. این مشکل معمولا پس از آسیب های منطقه مزبور به وجود می آید و نیاز به بلاک ناحیه سمپاتیک مرتبط با پاتولوژی را دارد.

• درد پس از جراحی :

آسیب رشته های عصبی جداری و احشایی منطقه مورد عمل جراحی می تواند موجب دردهای سوزشی و خنجری توان فرسایی در این مناطق شود که نیاز به مداخله درمانی دارد.

• سایر دردهای نوروپاتیک :

دردهای نوروپاتیک در مناطق مختلفی با علل ناشناخته نیز می توانند ایجاد شوند که درصورت عدم پاسخ درمانی معمول باید توسط فوق تخصص درد مدیریت ودرمان وکنترل شوند.

درمان دردهای نورالژیک

درمان دارویی دردهای نورالژیک

برای درمان دردهای عصبی ، خط اول درمان معمولاً مشتمل بر داروهایی است که علایم و نشانه ها را تسکین می دهند. نوع دارویی که پزشک برای شما تجویز می کند بستگی به نوع درد عصبی و شدت علایم و نشانه های آن دارد. داروهای مورد استفاده شامل مسکن های ضدالتهابی غیراستروئیدی ، ضدافسردگی های سه حلقه ای ، آنتی کانوالسنت ها و… است.

بلوک عصبی

اگر مصرف دارو نتواند کاهش درد عصبی را در پی داشته باشد پزشکان از بلوک عصب استفاده می کنند. در این حالت می توان مقداری از یک ماده بی حس کننده موضعی را به منظور بی حس کردن و رفع درد برای یک مدت محدود، در ناحیه مورد نظر تزریق کرد. یک رویکرد طولانی مدت می تواند مشتمل بر بلوک عصب درگیر، با مصرف داروهای نورولیتیک باشد. این داروها بافت عصبی را در منطقه درگیر تخریب کرده و به رفع درد کمک می کنند.

درمان اینترونشنال دردهای نورالژیک

درمان های اینترونشنال یا کم تهاجمی توسط فوق تخصص درد در اتاق عمل تحت هدایت فلوروسکوپ (رادیولوژی) و یا سونوگرافی انجام می گردد.

درمان های کم تهاجمی مشتمل است بر رادیوفرکوئنسی رشته های عصبی درگیر ، بلوک عصبی ، تعدیل فعالیت شبکه های عصبی سمپاتیک ، پمپ نخاعی ، باطری های نخاعی و…. که در بخش های دیگر توضیح داده شده است.

با تشکر از اینکه مقاله دردهای نورالژیک را تا انتها مطالعه فرمودید، دکتر کاظمی فلوشیپ فوق تخصصی درد