درد دنبالچه

دبنالچه چیست ؟

نمی‌توانم با یک جمله کوتاه پاسخ بدهم چون دبنالچه در واقع کوچک‌ترین قسمت ستون فقرات است که از ۳ تا ۵ مهره کوچک و قوسیِ جوش‌خورده تشکیل شده و نقش حمایتی و تعادلی در وضعیت ایستاده و نشستن دارد، اما ابعاد آن و ساختار استخوانی‌‌اش می‌تواند در انواع دردهای انتشاری کمر و لگن نقش ایفا کند، با این حال تعریف اصلی، استخوان دنبالچه (یا کوکسیکس) است که در پایین‌ترین نقطه ستون فقرات قرار گرفته به علاوه در علم آناتومی و پزشکی، دبنالچه اشاره به همین کوکسیکس دارد و اینکه چرا نامش با همخوان جابه‌جا استفاده می‌شود، موضوعی است که به تاریخچه واژه‌ها برمی‌گردد و کمتر در منابع رسمی دیده می‌شود (یه نکته‌ای که شاید براتون جذاب باشه!).

دبنالچه چیست ؟

پاسخ به این سوال نیاز به توضیحاتی درباره عملکرد و اتصالات عضلانی هم دارد مثلا ۳ گروه عضله که از استخوان دنبالچه شروع می‌شوند:

•  عضلات کف لگن
• عضلات صاف‌کننده ستون فقرات
• لیگامان‌های ساکروکاکسیژئال.

این اتصالات در ثبات بدن و کنترل فشار داخلی حین حرکات روزانه بسیار مهم‌اند. اما اگر یک نکته عملی بخواهم بگویم: دبنالچه به‌خاطر فرم قوسی و موقعیتش در تماس با سطح نشیمن، مستعد آسیب حین ضربه مستقیم یا فشار مزمن است.

شاید هم فراموش کنیم ولی وقتی مدت طولانی روی صندلی سخت می‌نشینیم یا کیف سنگین یک‌طرفه می‌بندیم، این فشار تشدید می‌شود. نکته دیگر

اهمیت تشخیص:

گاهی بیمار با درد، به ما مراجعه می‌کند و فکر می‌کند درد از کمر است اما محل واقعی درد دبنالچه است، بنابراین معاینه دقیق و حتی تصویربرداری با سونوگرافی یا MRI لازم است تا مطمئن شویم منبع درد دبنالچه است یا ناشی از ساختارهای دیگر. خب، شاید این توضیحات منسجم و مرتب به نظر برسد اما در واقع اطلاعات گاهی پراکنده در ذهن من هستند؛ مثلا یادم می‌آید یک بار وسط ویزیت، بیمار پرسید فشار بر دبنالچه چه جور دردی ایجاد می‌کند و من ناگهان چند نکته کوتاه گفتم (سردرگمی مختصر!). در کل، دبنالچه بخشی از سیستم اسکلتی است که نقش‌های زیر را ایفا می‌کند:

•  تنظیم تعادل
• اتصال عضلات
• انتقال نیرو

محافظت از اعصاب انتهایی. پس وقتی صحبت از دبنالچه می‌شود، فقط یک استخوان کوچک نیست بلکه پلی بین لگن و ستون فقرات، محل اتصال عضلات و عامل مهم در نحوه حرکت روزانه است. توجه به همین عضو کوچک می‌تواند تفاوت بین یک تشخیص سریع و درمان به‌موقع و یک دوره درد مزمن طولانی باشد. نکته جالب اینکه در مطالعات جدید می‌گویند خونرسانی دبنالچه کمتر از بقیه استخوان‌هاست و همین می‌تواند علت دیرتر بهبود یافتن آسیب‌ها باشد.

گاهی ترکیبی از روش‌های درمانی:

فیزیوتراپی، گرما درمانی، ماساژ و تزریق PRP توصیه می‌شود تا ترمیم تسریع شود. یک مورد داشتم که بیمار به مدت سه ماه با درد مبهم کنار می‌آمد تا با تمرینات تخصصی و ماساژ بهبود یافت (تجربه خاصی بود). در نهایت، دبنالچه چیزی بیشتر از استخوان کوچک است؛ نقطه اتصال، نقطه حمایت و در عین حال نقطه‌ای حساس برای پایداری بدن. همیشه مراقب وضعیت ستون فقرات باشید.

درد دنبالچه ناشی از چیست

درد دنبالچه دردی نسبتا شایع است که نه تنها در دنبالچه بلکه به شکل انتشاری در لگن و حتی درپاها حس می شود. شیوع این دردها در خانم ها بیشتراز آقایان است که به دلیل تفاوت آناتومی لگن این دو جنس با یکدیگر می باشد. این درد در حالت نشسته بیشتر است و نیز درد دنبالچه در بسیاری از موارد با اختلالات ادرار و مدفوع نیز همراهی دارد. این دردها معمولا در هنگام قاعدگی، اجابت مزاج و فعالیت جنسی تشدید می شوند.

علت درد دنبالچه 

علل دردهای دنبالچه علل وسیعی می باشد که شایعترین آن مشتمل است بر ضربات و بی ثباتی استخوان دنبالچه، اسپاسم و گرفتگی عضلات منطقه و غیر هم راستا بودن دنبالچه با فقرات و… لیکن منشا بسیاری از دردهای دنبالچه قابل تعیین نبوده ( که به آن کوکسیدینی ایدیوپاتیک گفته می شود) و در این موارد باید علائم بیمار را کنترل کرد.

یکی از پرچالش ترین علل دردهای دنبالچه ضربات وارده به دنبالچه می باشد که ناشی از آسیب مستقیم و ضربه به دنیالچه می باشد مانند زمین خوردن با باسن روی یک سطح سفت از طریق ضربات ورزشی و یا سقوط و تصادفات و…. همچنین دنبالچه در حین زایمان و یا کشیدگی های مکرر نظیر دوچرخه سواری می تواند دچار آسیب گردد. چنانچه علل ذکر شده همراه با چاقی باشند میزان آسیب و درد به مراتب بیشتر خواهد بود.

علیرغم مصطلح بودن شکستگی دنبالچه عملا این پدیده نادر بوده و درد ناشی از ضربه در دنبالچه بیشتر ناشی از جابجایی استخوان ها می باشد.

درد دنبالچه بعد از زایمان

بسیاری از زنان پس از وضع حمل دچار درد هایی در ناحیه ی دنبالچه می شوند و بسیاری از فعالیت های روزانه از جمله نشستن و برخاستن، خوابیدن به صورت طاقباز برای آن ها دردناک می شود. آسیب به دنبالچه حین وضع حمل به علت فشاری است که جنین حین عبور از حفره لگنی به استخوان دنبالچه وارد می کند. این فشار می تواند باعث آسیب خفیف یا دررفتگی و شکستگی این استخوان بشود که میزان این آسیب بستگی به آناتومی لگن مادر، طریقه زایمان و سایز بزرگ جنین، کوچک بودن حفره ی لگنی و پوزیشن نامناسب جنین و .. دارد.

تشخیص درد دنبالچه

ابتدا شرح حال بیمار بسیار کمک کننده است که شامل درد انتهای ستون فقرات بوده که با نشستن تشدید می شود و نیز تشدید درد در هنگام اجابت مزاج و فعالیت جنسی وجود دارد. بیشترین درد در نوک دنبالچه است ولی انتشار به اطراف هم گزارش می شود.

در معاینه در لمس و حرکت استخوان دنبالچه (آخرین بند از ستون فقرات در بالای مقعد) درد زیادی احساس می شود .با توجه به اینکه درد استخوان دنبالچه در این منقطه می تواند به علت بیماری ها و بدخیمی های مقعد یا انتهای ستون فقرات بروز نماید افراد دچار علایم فوق می بایست جهت بررسی و تشخیص و علل درد دنبالچه به پزشک مراجعه نمایند.

درمان درد دنبالچه

قبل از هر چه در درمان باید از بالشتک حلقوی دنبالچه مانند شکل بالا در هنگام نشستن استفاده شود.

درمان درد دنبالچه طیف وسیعی از درمان ها از جمله درمان های دارویی مشتمل برداروهای ضدالتهابی و مکمل ها و فیزیوتراپی می باشد.

درمان درد دنبالچه با ورزش

تمرین اول  :

به پشت دراز کشیده، زانوها جمع و کف پاها روی زمین باشد، شکم را سفت کرده و سعی کنید کمر را به تخت بچسبانید. این تمرین علی رغم سادگی تمرین بسیار مناسب جهت کاهش درد دنبالچه است.

تمرین دوم :

به پشت دراز کشیده، دست ها روی شکم باشد. کف پاها روی زمین قرار بگیرد، یک پا را از زمین و زانو را صاف کنید، روزی 3 بار هر دفعه 5 -10 بار. (هر حرکت را تا 5 ثانیه نگه دارید).

تمرین سوم :

به پهلو دراز بکشید، یک بالش زیر سرتان باشد، زانوها کمی خم باشند، دست ها را باز کرده و به آرامی به پهلو بچرخید، این حرکت را در طرف مقابل تکرار کنید. هر حرکت را 5 ثانیه نگه داشته، روزی 3بار، هر نوبت 5-10 دفعه.

تمرین چهارم  :

به پهلو دراز بکشید یک دست زیر سر باشد، پاها را تک تک از بغل باز و بسته کنید هر حرکت را تا 5 ثانیه نگه دارید روزی 3 بار هر مرتبه 5 -10 دفعه.

درمان های اینترونشنال در درد دنبالچه

با همه مواردی که ذکر شد درصد قابل توجهی از بیماران دچار “کوکسی دینیا” به درمان ها پاسخ مناسب نمی دهند و همچنان از مشکل درد کوکسیکس در عذاب هستند.

خیلی از بیمارن این سئوال را داردند که : برای درد دنبالچه به چه دکتری باید مراجعه کرد ؟ این افراد باید به کلینیک های فوق تخصصی “درد” مراجعه نموده و تحت درمان های اینترونشنال قرار بگیرند. این درمان ها تحت هدایت دستگاه های رادیولوژی و سونوگرافی انجام می شوند که مشتمل هستند بر:

داروهای تزریقی

تزریق : با استفاده از داروهای ضدالتهاب در نزدیکی مفصل بین دنبالچه و ساکروم داروی مورد نظر تزریق می گردد.

پرولوتراپی : با تزریق فاکتورهای رشد سلولی و ایجاد شرایط پیش التهابی می توان موجب استحکام رباط ها و تاندون ها و ترمیم پارگی ها شد.

بلوک گانگلیون ایمپار : این شبکه در جلوی دنبالچه قرار دارد. با بلوک آن می توان در دراز مدت موجب تخفیف چشم گیر درد شد. در این شبکه عصبی می توان از داروهای لوکال آنستتیک، کوتیکو استروئیدها، بوتاکی، داروهای نورولیتیک و نهایتا رادیو فرکوئنسی استفاده کرد.

تحریک ریشه عصب ساکرال scs : این تکنیک از روش های نورومدولاسیون ساکروم است که در آن از محرک های نخاعی در فضای اپیدورال جهت کنترل و درمان درد دنبالچه استفاده می گردد.

علت درد دنبالچه در خانم ها 

به‌عنوان یک پزشک و فلوشیپ درد (دکتر محمدرضا کاظمی)، همیشه وقتی مراجعه‌کننده‌ای، خانم، با شکایت درد دنبالچه به من مراجعه می‌کند.

اول از همه یک سوال در ذهنم می‌چرخد:

چرا این درد به طور خاص در خانم‌ها شایع‌تر است؟

خب، بگذارید مستقیم به موضوع برویم، علت درد دنبالچه در خانمها می‌تواند همزمان ساده و پیچیده باشد. چندبار شده وسط ویزیت از خودم پرسیدم واقعاً این درد فقط به خاطر یک زمین‌خوردن ساده است یا باید دنبال مسائل عمقی‌تر باشیم؟

زایمان علت درد دنبالچه در خانم ها 

مثلاً یکی از علت‌های شایع، زایمان طبیعی است. خودتان تصور کنید فشاری که حین زایمان روی دنبالچه وارد می‌شود، گاهی آسیب جبران‌ناپذیر دارد (حداقل تا مدتی)، همین می‌شود که درد دنبالچه در خانمها نسبت به آقایان بیشتر است. از این گذشته، فرم لگن خانم‌ها ذاتاً تفاوت دارد، لگن پهن‌تر و دنبالچه کمی آزادتر حرکت می‌کند؛ همین آزادی بیشتر گاهی باعث ناپایداری مفصل دنبالچه می‌شود.

ضربه خودرن علت درد دنبالچه در خانم ها 

حالا فکر کنید یک‌بار با دوچرخه زمین بخورید (اتفاقاً یکی از بیمارانم دقیقاً همین تجربه را داشت)، مدتی بعد درد مزمن دنبالچه شروع می‌شود و… درست همان جاهایی که فکرش را هم نمی‌کنیم. عجیب‌تر اینکه گاهی اصلاً علت واضحی پیدا نمی‌شود.

درد بی دلیل دنبالچه در خانمها

درد بی‌دلیل، بی‌مقدمه. یعنی بیمار می‌آید و می‌گوید: “دکتر من نه ضربه‌ای خوردم نه زمین خوردم، چرا اینجوری شدم؟” خب، در این مواقع نقش عوامل التهابی و حتی استرس را نمی‌شود نادیده گرفت. (واقعاً، استرس هم می‌تواند درد دنبالچه را بدتر کند). حالا یک نکته جالب دیگر: کفش پاشنه بلند، نشستن طولانی مدت روی صندلی سفت، حتی چاقی. این‌ها هم گاهی نقش دارند. مثلاً خانمی که شغلش ایجاب می‌کند ساعت‌ها پشت میز باشد، او بیشتر در معرض این درد است. یک‌بار هم یادم است بیماری داشتم که فقط به خاطر تغییر وضعیت نشستن دردش شروع شد مدام عادت داشت تکیه بدهد عقب صندلی، بعد از مدتی دنبالچه ملتهب شد. با این حال، تشخیص همیشه آسان نیست.

حتی گاهی عکس‌برداری هم چیزی را نشان نمی‌دهد و همه‌چیز عادی است. اما درد همچنان وجود دارد، همین خودش چالش درمان را بیشتر می‌کند.

(راستی، استفاده از بالش مخصوص دنبالچه واقعا مؤثر است). نهایتاً درمان بستگی به علت دارد اگر التهابی باشد، داروهای ضد التهاب اگر ضربه خورده باشد، استراحت و فیزیوتراپی. حتی گاهی نیاز به تزریق داریم. و خب، اگر هیچ‌کدام جواب نداد، آخرین راه جراحی است که خیلی کم پیش می‌آید. نکته آخر، از تجربه شخصی: هیچ وقت درد دنبالچه را دست‌کم نگیرید، به‌خصوص در خانم‌ها. خیلی وقت‌ها یک معاینه دقیق و حرف‌زدن صمیمی با بیمار راهگشاست گاهی هم فقط حمایت روانی لازم است.

خلاصه، علت درد دنبالچه در خانمها مجموعه‌ای از عوامل است که هرکدام می‌تواند نقشی داشته باشد. توجه به همه‌ی این موارد در درمان و پیشگیری مهم است، چون زندگی روزمره و کیفیت خواب و حتی ارتباطات اجتماعی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

البته خب چیزی که خیلی وقت‌ها فراموش می‌شود، نقش عادت‌های کوچک روزمره است. بارها دیده‌ام خانم‌هایی که همیشه کیف سنگین‌شان را یک‌طرفه حمل می‌کنند، بعد از مدتی دچار درد دنبالچه می‌شوند شاید عجیب به نظر برسد اما این تغییر کوچک در الگوی فشاری به لگن و ستون فقرات، گاهی منجر به دردهای مزمن می‌شود. یک بار بیماری داشتم که می‌گفت همیشه موقع تماشای تلویزیون روی مبل نرم می‌نشیند اما تکیه می‌دهد عقب و دنبالچه‌اش دقیقاً به لبه سفت مبل فشار می‌آید، همین باعث شد که بعد از چند ماه از یک درد مبهم و آزاردهنده شکایت کند. جالب اینکه بسیاری از این دردها با چند تغییر ساده رفتاری کاملاً قابل کنترل هستند.

مثلاً استفاده از بالشتک حلقوی یا تغییر وضعیت نشستن هر نیم‌ساعت یک بار. به‌ویژه برای خانم‌هایی که تازه مادر شده‌اند، توصیه می‌کنم هنگام شیردهی یا حتی نشستن طولانی پشت میز، همیشه دنبالچه را حمایت کنند. مسئله‌ی مهم دیگر، تغییرات هورمونی در زنان است در دوران بارداری و حتی حوالی یائسگی، بافت‌ها نرم‌تر و انعطاف‌پذیرتر می‌شوند، مفصل دنبالچه هم مستثنا نیست.

این شل‌شدگی می‌تواند خودش به تنهایی یک عامل درد باشد، حتی بدون ضربه یا فشار واضح. حالا بیایید واقع‌بین باشیم درمان بعضی دردها زمان‌بر است. مثلاً یک بیمار داشتم که بیش از شش ماه با درد دنبالچه زندگی می‌کرد و مدام دنبال درمان سریع بود، اما توضیح دادم که گاهی فقط زمان و کمی حوصله لازم است. بعضی‌ها هم با کوچک‌ترین پیشرفت، سریع ورزش را شروع می‌کنند و درد برمی‌گردد.

اینجا نقش آموزش و آگاهی خیلی مهم است. راستش را بخواهید، علت درد دنبالچه در خانمها همیشه یک‌خطی و ساده نیست مجموعه‌ای از فاکتورها کنار هم قرار می‌گیرند تا این درد مزاحم به سراغ یک نفر بیاید.

ضربه علت درد دنبالچه در آقایان 

 علت درد دنبالچه در مردان ممکن است ناشی از ضربه مستقیم باشد مثلا یک زمین‌خوردن از ارتفاع کم یا حادثه تصادف دوچرخه (یه تجربه‌ای که بیمارم تعریف می‌کرد).

نشستن طولانی علت درد دنبالچه در آقایان 

نشستن طولانی روی صندلی‌های نامناسب به‌خصوص آنهایی که لبه سفت دارند، فشار مضاعفی روی دنبالچه وارد می‌کنند.

استرس و تنش های عصبی علت درد دنبالچه در آقایان 

استرس و تنش‌های عصبی باورش سخت است اما تنش عضلانی مزمن می‌تواند منجر به التهاب مفصل دنبالچه شود حتی بدون عامل ضربه.

تغییر ساختاری در استخوان ها 

تغییرات ساختاری در استخوان یا مفاصل گاهی مفصل دنبالچه کمی جابجا می‌شود یا غضروف اطراف آسیب دیده که با احساس صدا یا قفل شدن متوجه می‌شویم.

یک چیزی که خیلی وقت‌ها حواسم نبود اولش این بود که مردانی که بار سنگین حمل می‌کنند (کیف ابزار یا وسایل سخت)، با گذشت زمان دچار درد می‌شوند. یادم می‌آید یکی از بیمارانم در پروژه عمرانی کار می‌کرد و بعد از چند ماه درد مبهمی زیر استخوان دنبالچه حس می‌کرد.

بعضی وقت‌ها هم اصلا علت مشخصی نیست بیمار می‌گوید نه ضربه‌ای خورده نه تغییر وضعیتی داشته همین جا تشخیص سخت می‌شود. گاهی تصویربرداری هم هیچ نکته‌ای نشان نمی‌دهد اما درد ادامه دارد اینجاست که باید به عوامل التهابی، اختلالات خواب و حتی مسائل روانی توجه کنیم (استرس کاری، بی‌خوابی!).

حالا اگر بخواهیم سریع رایج‌ترین دلایل را فهرست کنیم:

• ضربه
• نشستن طولانی
• حمل بار سنگین
• استرس
• مشکلات ساختاری
• اختلال خواب.

درمان بستگی دارد به عامل داروهای ضدالتهاب، استراحت، فیزیوتراپی، گاهی تزریق موضعی و در موارد نادر جراحی توصیه می‌شود.

یک نکته مهم:

بسیاری از این دردها با چند تغییر ساده رفتاری کنترل می‌شوند مثلا استفاده از بالش مخصوص دنبالچه، تغییر وضعیت نشستن هر نیم‌ساعت، تمرینات کششی ساده و ورزش‌های کم‌فشار. تاکید می‌کنم که تشخیص زودهنگام و درمان مناسب کیفیت زندگی را به‌طور چشمگیر افزایش می‌دهد. از تجربه شخصی بگویم که یک بیمار پس از سه جلسه فیزیوتراپی و یادگیری حرکات اصلاحی به‌طور کامل قادر شد بدون درد ورزش کند (این واقعا الهام‌بخش بود). نکته دیگری که نباید فراموش شود، وزن بدن و وضعیت عمومی فیزیکی

اضافه‌وزن می‌تواند فشار بیشتری روی دنبالچه ایجاد کند و درد را تشدید کند، مخصوصا اگر فرد تحرک کم داشته باشد. همچنین نامنظم‌بودن فعالیت بدنی باعث ضعف عضلات پشتی و شکم می‌شود که ثبات دنبالچه را کاهش می‌دهد. تحقیقات جدید نشان می‌دهند که حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد موارد بدون علت مشخص طبقه‌بندی می‌شوند و گاهی تمرین‌های تخصصی طب سوزنی یا مدیتیشن باعث بهبود قابل توجهی شده است.

در یک مطالعه کوچک، آقایان شرکت‌کننده با ترکیب فیزیوتراپی و یوگا بعد از دو ماه کاهش درد ۵۰ درصدی را گزارش کردند. البته این نتایج مقدماتی است اما برای مردانی که نمی‌خواهند به جراحی فکر کنند امیدبخش است. واقعاً خلاصه اینکه این وضعیت معمولا یک عامل واحد نیست

ترکیبی از فیزیکی، رفتاری و روانی دست‌به‌دست هم می‌دهند تا این درد مزاحم به سراغ فرد بیاید، واقعی و محسوس. مراقب خودتان باشید، به علائم بدن‌تان گوش دهید و در صورت درد مداوم حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.

تزریق برای درمان درد دنبالچه

تزریق برای درمان درد دنبالچه به عنوان یک روش تخصصی شناخته شده که تجربه بالینی من نشان می‌دهد تاثیر زیادی در کاهش التهاب و درد مزمن دارد، اما همیشه یک گزینه اول نیست. در تجربه من، تزریق برای درمان درد دنبالچه زمانی بهترین نتایج را می‌دهد که ابتدا بیماران با روش‌های ساده‌تر مانند اصلاح وضعیت نشستن و فیزیوتراپی کوتاه‌مدت آزمایش شده باشند.

لیست نسبتا کوتاه از روش‌های کمکی:

• بلوک مفصلی زیرمخاطی با گاید فلوروسکوپی
• تزریق کورتیکواستروئید (مانند تریامسینولون)
• تزریق پرولو (PRP) یا پروژلو (PRL)
• تزریق بیحسی موضعی (لیدوکائین ۲ درصد).

شاید بپرسید چرا اینهمه گزینه؟

واقعیت این است که علت درد دنبالچه همیشه واضح نیست. گاهی بیمار بدون ضربه یا حادثه مشخص شاکی از درد می‌شود (یه مورد داشتم که وسط تماشای فوتبال اینجوری شد!).

نکته مهم این است که قبل از تزریق، معاینه دقیق بررسی تصاویر رادیولوژی یا سونوگرافی و حتی ارزیابی عملکرد عضلات لگن ضروری است. شیوه انجام تزریق معمولا تحت بی‌حسی موضعی، با هدایت تصویر برداری، و در اتاق مخصوص اندیکاسیون انجام می‌شود تا دقت به حداقل میلی‌متر برسد.

مزایا:

• کاهش سریع درد، بهبود کیفیت خواب و فعالیت روزمره، کاهش مصرف داروهای سیستمیک.
• معایب و موارد احتیاط
•  احتمال عفونت (ندرتا)
• خونریزی زیرجلدی (بیشتر در بیماران با داروهای رقیق‌کننده)
• واکنش به کورتون
• درد کوتاه‌مدت محل تزریق. نکاتی که به بیماران می‌گویم:

هر جلسه حدود ۱۰ دقیقه طول می‌کشد ممکن است ۲ تا ۳ جلسه با فاصله دو هفته تا یک ماه نیاز شود بعد از تزریق، استراحت نسبی و اجتناب از نشستن طولانی استفاده از بالش ویژه. گاهی هم فقط نقش تشخیصی دارد و بی‌حسی موضعی نشان می‌دهد درد واقعی از دنبالچه است یا ارجاعی است.

در مواردی که با مدیتیشن و یوگا ترکیب می‌شود، اثر طولانی‌تر می‌ماند. (راستش اولش فکر می‌کردم فقط تزریق کورتون جواب می‌دهد، اما بعد دیدم ترکیب روش‌ها ارزشمند است). بیمار باید انتظارات را مدیریت کند درمان کامل و بی‌دردی قطعی نیست، بلکه کاهش قابل قبول درد مدنظر است.

در پایان، تکنیک و تجربه پزشک، توجه به فاکتورهای فردی بیمار و پیگیری منظم مهم‌ترین ارکان موفقیت این شیوه‌اند. پیشنهاد می‌کنم اگر درد دنبالچه دارید و روش‌های معمول کمک نکرد، با یک متخصص درد مشورت کنید تا بررسی کنید

آیا این روش مناسب شما هست یا نه، چون همیشه نتیجه‌ی مطلق وجود ندارد و نیاز به شخصی‌سازی درمان هست. در سال‌های اخیر، در برخی مراکز از راهنمایی اولتراسوند به جای فلوروسکوپی استفاده شده که دوز تشعشع را کاهش می‌دهد و دقت تزریق را بیشتر می‌کند. تحقیق‌های اولیه گزارش می‌کنند بیش از ۷۰ درصد بیماران پس از سه جلسه تزریق به کاهش قابل توجه درد رسیدند ولی گاهی رسیدن به رضایت کامل، شش ماه طول می‌کشد. هزینه بستگی به تعرفه و محل کلینیک دارد و بعضی بیمه‌ها تا ۸۰ درصد هزینه را پوشش می‌دهند. پیگیری منظم برای بررسی عوارض یا نیاز به تزریق مجدد ضروری است. امیدوارم پژوهش‌های آینده به ترکیب روش‌ها و نتایج بهتر کمک کنند.

نکته پایانی؟

همیشه سعی کنید به صدای بدن‌تان گوش دهید، با پزشک صحبت کنید و هرگز درد دنبالچه را بی‌اهمیت تصور نکنید همین بی‌توجهی می‌تواند باعث مزمن‌شدن یا حتی ایجاد مشکلات ثانویه شود. پس چه با یک ضربه ساده، چه بعد از بارداری یا حتی بدون علت مشخص، پیگیری و توجه به تغییرات بدن بسیار اهمیت دارد مراقب خودتان باشید و فراموش نکنید پیشگیری خیلی راحت‌تر از درمان است!

• About
• Latest Posts

محمد رضا کاظمی

دکتر محمد رضا کاظمی (فلوشیپ فوق تخصصی درد ) at کلینیک درد دکتر محمد رضا کاظمی

دکتر محمدرضا کاظمی – فلوشیپ فوق تخصصی درد
تاریخ تولد : ۱۳۴۹
ورود به دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال ۱۳۶۹
گذراندن دوره تخصص آنستزیولوژی و درد دانشگاه علوم پزشکی شیراز ۱۳۸۴
گذراندن دوره فلوشیپ فوق تخصصی درد دانشگاه علوم پزشکی ایران ۱۳۹۲
گذراندن دوره های متعدد فلوشیپی اینترونشن درد در اروپا
گذراندن دوره فلوشیپ اندوسکوپی دیسک و ستون فقرات 2019 (Max Institute of neurosciences Dehradun (MIND
عضو رسمی انجمن بین المللی مطالعه درد IASP
عضو رسمی انجمن بین المللی نورو مدولیشن INS
عضورسمی انجمن رژیونال آنستزی و درد ایران ISRAPM
عضو گروه فوق تخصصی درد، آندوسکوپی و جراحیهای کم تهاجمی ستون فقرات SPMC

Latest posts by محمد رضا کاظمی (see all)

• دردهای پس از جراحی‌های زیبایی - 2025/08/17
• آیا میگرن عصبی خطرناک است ؟ - 2025/05/28
• علت درد زانو سمت راست - 2025/05/28