دردهای لگنی : علل و درمان

درد لگنی چیست ؟ اصولا دردهای پایین شکم تا کشاله ران ها را دردهای لگنی می گویند که می توانند علل متفاوتی داشته باشند که می توانند شامل اختلالات بسیار کم اهمیت و یا اختلالات گوارشی باشند ولی از سوی دیگر می توانند علامت مهمی از یک بیماری پرخطر بوده که نیازبه مراجعه و درمان مقتضی دارد. قسمتی از این دردها اصطلاحا “شکم حاد” نامیده می شوند که نیاز به مراجعه اورژانسی و درمان دارند و عمده ترین آن شامل مواردذیل می باشند:

 آپاندیسیت (التهاب آپاندیس) :

درد آپاندیسیت

اگر درد شدیدی در قسمت راست و پایین شکم به همراه تب و تهوع و استفراغ وجود داشته باشد، شک به آپاندیسیت مطرح است و نیاز به عمل جراحی آپاندکتومی می باشد.

حاملگی خارج رحمی :

حاملگی خارج رحمی

این اتفاق نتیجه قرارگیری و لانه گزینی جنین در مکانی خارج از رحم می باشد. یکی از مکانهای شایع حاملگی خارج رحمی در لوله های رحمی است که موجب پارگی لوله رحم و درد شدید در شکم و لگن و خونریزی واژینال، تهوع، سرگیجه می شود و نیاز به جراحی اورژانسی دارد.

کیست های تخمدانی :

کیست های تخمدانی

گاهی اوقات در هنگام تخمک گذاری، فولیکولی که در تخمدان وجود دارد، تخمک خود را آزاد نساخته و پر از مایع شده و تشکیل کیست تخمدانی می دهد. اکثر کیست های تخمدانی بی ضرر بوده و خود به خود بهبود میابند اما در مواردی ممکن است موجب درد لگن، فشار، تورم و نفخ شود که نیاز به عمل جراحی و خارج کردن کیست دارند.

سنگ های کلیه :

سنگ های کلیه

مواد معدنی و نمکی که از ادرار دفع می شود، ممکن است موجب ایجاد سنگ در کلیه ها شود، که از علایم آن درد پهلو ها و فشار به ناحیه لگن و ادرار صورتی یا خونی می باشد و نیاز به مراجعه به متخصص ارولوژی دارد.

دردهای لگنی فوق الذکر به شکل دردهای شدید و حاد بوده که نیاز به اقدامات طبی یا جراحی خاص دارند ولی موضوع مورد بحث اصلی دردهای مزمن لگنی است که ماهها و سالها موجب رنج و آزار فرد می شود. این بیماریها عبارتند از:

سندروم روده تحریک پذیر (IBS) :

سندروم روده تحریک پذیر

آیا شما دردهای ناحیه زیر شکم و لگن، نفخ و درد پیچشی به همراه اسهال یا یبوست به صورت دوره های تکرار شونده و مزمن دارید ؟

این علائم می تواند به علت ابتلای شما به سندروم روده تحریک پذیر باشد، که بدلیل انقباضات ناشناخته روده بزرگ اتفاق می افتد. تغییر در رژیم غذایی، مدیریت استرس و داروها ممکن است در بهبود آن کمک کننده باشد. در مواردی که با وجود اقدامات فوق و درمانهای دارویی توسط متخصص گوارش بهبودی حاصل نشود اقدامات اینترونشنال درد بسیار موثر و کار ساز خواهد بود.

میتل اشمرتز (تخمک گذاری دردناک) :

میتل اشمرتز تخمک گذاری دردناک

آیا همیشه در اواسط سیکل قاعدگی خود احساس درد زیر شکم دارید؟ شما ممکن است تخمک گذاری بدن خود را حس کنید. وقتی از تخمدان شما تخمکی آزاد می شود به همراه مقداری مایع و خون می باشد که این خود می تواند باعث تحریک ناحیه لگنی شما شود. شدت درد ممکن است از ماهی به ماه دیگر تغییر کند، اما این درد به هیچ وجه مضر نبوده و طی چند ساعت از بین می رود.

سندروم پیش از قاعدگی (PMS) :

سندروم پیش از قاعدگی

آیا شما قبل از شروع زمان قاعدگی از علائمی همچون بی قراری، نفخ معده، سردرد، درد ناحیه سینه ها، افسردگی و درد ناحیه لگن رنج می برید؟ ممکن است شما دچار سندروم پیش از قاعدگی باشید که دلیل آن انقباضات رحم جهت خروج خون و بافت های رحمی در هنگام قاعدگی می باشد. (همانطور که می دانید در هر سیکل قاعدگی که تقریبا نزدیک به یک ماه طول می کشد رحم به اصطلاح از درون آستر اندازی می کند تا برای بارداری آمادگی همیشگی خود را حفظ کند. در هنگام قاعدگی آستر درونی رحم به همراه خون از رحم خارج می شود تا آستر جدید در سیکل جدید جایگزین آن شود) برای کاهش درد سعی کنید از مسکن ها و گرم کردن ناحیه زیر شکم بهره ببرید.

شما می توانید با پزشک خود درمورد درد PMS مشورت کنید. برخی قرص های ضد بارداری و یا داروهای ضد افسردگی ممکن است کمک کننده باشند.

بیماری های مقاربتی :

بیماری های مقاربتی

کلامیدیا و سوزاک

درد لگنی می تواند نشانه ای از برخی بیماری های مقاربتی باشد. دو نوع از رایج ترین این بیماری ها شامل کلامیدیا و سوزاک می باشد. در مواردی که در هنگام ادرار، درد یا سوزش، خونریزی بین قاعدگی، یا ترشح غیر طبیعی واژن دارید به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.

بیماری التهابی لگن :

بیماری التهابی لگن

این بیماری موجب درد های مزمن و مبهم در ناحیه لگن می شود. این بیماری یکی از عوارض بیماری های مقاربتی می باشد. شایع ترین علت قابل پیشگیری ناباروری در زنان بوده و می تواند موجب آسیب دائمی به رحم، تخمدان ها و لوله های رحمی گردد. درد شکم، تب، ترشحات غیر طبیعی واژن، درد هنگام رابطه جنسی، درد و سوزش هنگام ادرار کردن می تواند از علائم آن باشد. این علائم با مصرف آنتی بیوتیک ها درمان می شوند اما در موارد شدید شاید نیاز به بستری در بیمارستان باشد.

فیبروئیدهای رحم :

فیبروئیدهای رحم

گاهی در رحم یا در دیواره های آن بافت فیبروزی رشد می کند که به آن تومور فیبروئید می گویند. این توده ها خوش خیم هستند و در دهه های ۳۰ و ۴۰ زندگی شایع ترند، معمولا مشکلی ایجاد نمی کنند اما در برخی از موارد ممکن است فشار در لگن، درد کمر، مقاربت دردناک و یا اشکال در باردار شدن ایجاد کنند، در صورت داشتن فیبروم و درد لگن به پزشک متخصص زنان مراجعه شود.

اندومتریوز :

اندومتریوز

در برخی از زنان بافت رحمی در خارج از رحم، مانند لوله های رحمی، مثانه، روده ها و دیگر قسمت های بدن، رشد می کند. در زمان قاعدگی رحم، این بافت ها نیز هماهنگ با سیکل قاعدگی، آستر خود را به بیرون میریزند. این بافت ها هیچ راهی برای خروج ندارند، بنابراین تجمع آنها باعث درد می شوند. این بیماری به ندرت خطرناک است اما درد ناشی از آن ممکن است برای بیمار غیر قابل تحمل باشد. گزینه های درمانی مختلفی وجود دارد که شامل انواع مسکن ها، قرص های ضد بارداری، هورمون های متوقف کننده سیکل قاعدگی، جراحی با برش کوچک و حتی خارج کردن رحم می باشد.

عفونت ادراری :

عفونت ادراری

آیا شما هنگام تخلیه ادرار سوزش یا درد دارید؟ و یا بعد از تخلیه ادرار احساس می کنید مقداری از ادرار در مثانه مانده است؟ این می تواند از علائم عفونت ادراری باشد. در این موارد حتما باید با پزشک اورولوژی یا متخصص زنان مشورت کنید.

التهاب مثانه :

التهاب مثانه

این وضعیت ناشی از التهاب بافت مثانه است که موجب درد مداوم می شود و بیشتر در زنان ۳۰ تا ۴۰ سال رخ می دهد. دلیل این بیماری کاملا مشخص نیست، افراد مبتلا به التهاب مثانه ممکن است نیاز به ادرار کردن برای چندین نوبت در هر ساعت داشته باشند. همچنین ممکن است بیماران احساس فشار در ناحیه زیر لگن، درد هنگام ادرار و درد در هنگام رابطه جنسی داشته باشند.

پایین افتادگی محتویات لگن :

پایین افتادگی محتویات لگن

با افزایش سن مثانه و احشاء لگن دچار افتادگی می شوند، این بیماری مشکل جدی ای نیست، اما می تواند برای بیمار بسیار آزار دهنده باشد. بطوری که بیمار احساس فشار به دیواره واژن و احساس پری در قسمت پایین شکم داشته باشد. در برخی از بیماران احساس ناخوشایندی در ناحیه کشاله ران و کمر وجود دارد.

سندرم احتقانی لگن :

سندرم احتقانی لگن

همانند وریدهای واریسی در پاها که در سطح پوست به شکل گشاد شده و پرپیچ و خم قابل مشاهده هستند، همچنین پدیده گاهی می تواند در لگن اتفاق بیفتد بطوریکه عروق واریسی در لگن بوجود می آید. در این حالت با تجمع خون در عروق واریسی لگن، فرد احساس درد در ناحیه لگن دارد که به آن سندرم احتقانی لگن می گویند. این علائم در حالت نشستن و یا ایستادن شدیدتر شده و در هنگام دراز کشیدن بهتر می شود.

چسبندگی های بافت های لگن :

چسبندگی های بافت های لگن

اگر شما سابقه جراحی های ناحیه لگن (مانند: سزارین، خارج کردن رحم) و نیز سابقه عفونت لگنی داشته باشید، ممکن است دچار درد های مداوم لگنی شوید که می تواند به دلیل چسبندگی بعد از عمل و یا عفونت باشد و در مواردی نیاز به عمل جراحی دارد.

درد دهانه واژن :

درد دهانه واژن

آیا شما از درد ناحیه واژن هنگام دوچرخه سواری و یا رابطه جنسی رنج می برید؟ از علائم دیگر، شامل سوزش، حالت نیش زدن، سوزش ضربان دار در اطراف دهانه واژن می باشد. این درد ها می توانند مداوم و یا متناوب باشند. پزشک شما بعد از رد سایر علل این تشخیص را برای شما مطرح خواهدکرد.

مقاربت دردناک :

مقاربت دردناک

این حالت می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. که اکثر این دلایل قابل درمان هستند (ازجمله این موارد عفونت است) که با درمان های مختلف تحت نظر متخصص ارولوژی و یا متخصص زنان قابل درمان است.

اقدامات اینترونشنال درد برای درمان دردهای مزمن لگن :

اگر شما حداقل به مدت ۶ ماه در لگن احساس درد دارید، به آن درد مزمن لگن می گویند. این درد ممکن است بسیار طاقت فرسا بوده، مانع خواب شبانه شما شود و بر روی شغل و یا رابطه زناشویی و حتی اجتماعی شما تاثیر بدی بگذارد. با پزشک خود مشورت کنید چون در اکثریت موارد درمان های قابل قبولی وجود دارد اما در درصدی از موارد از”دردهای لگنی“علی رغم آزمایشات و اقدامات تصویربرداری مختلف علل درد لگن همچنان ناشناخته باقی می ماند و درمان قابل قبولی برای این معضل انجام نمی گردد.

در این صورت نگران نباشید! پزشک فوق تخصص درد می تواند به شما کمک شایانی کند. در این وضعیت با بلوک اعصاب سمپاتیک (بلوک تشخیصی و رادیوفرکوِئنسی) ناحیه کمری، لگنی (هایپوگاستریک، ایمپار) که تحت هدایت سونوگرافی و یا فلوروسکوپی و یا سی تی اسکن انجام میشود درد بیمار برطرف و تسکین داده شده و فردبه زندگی عاری از درد خود بازمی گردد.