درد مچ پا از تشخیص تا درمان - دکتر کاظمی فلوشیپ فوق تخصصی درد

مچ پا از سه مفصل تشکیل شده است که موجب حرکت به سمت بالا و پایین و دو طرف می شوند. مفاصل از نوع سینوویال هستند که در انتها غضروف دارند و در محیط مایع سینوویال حرکت می کنند. رباط ها نوارهای محکمی هستند که موجب اتصال استخوان ها به یکدیگر می شوند. عضلات و تاندون ها نیز به مفاصل کمک می‌کنند و نیروی کافی برای حرکت آنها را تامین می‌نمایند.

شایعترین علل دردهای مزمن مچ پا شامل :

آرتروز

آرتروز مچ پا معمولا در سنین میانسالی است و موجب فرسایش غضروف مفصلی می گردد که موجب درد و محدودیت حرکتی می گردد. یکی از شایعترین موارد ، آرتروز پس از تروما و ضربات به مچ پا می باشد.

آرتریت روماتوئید ( روماتیسم مفصلی )

آرتریت روماتوئید یک بیماری مزمن است که می‌تواند چندین مفصل را در سرتاسر بدن تحت تاثیر قرار دهد و درگیری در پا و مچ پا شایع است. این وضعیت بصورت قرینه است به این معنی که معمولاً مفاصل قرینه در دو طرف بدن دچار آن می‌شوند.

علائم :

علائم پیچ خوردگی پا :

در پیچ خوردگی پا به دلیل آسیب بافت ، دیواره رگ ها نفوذ پذیر شده و مایع سرم و سلول های خونی به محیط خارج عروقی و بافت های اطراف نفوذ می کنند لذا علائم پیچ خوردگی به دلیل فرآیند التهاب شامل: تورم ، درد ، محدودیت حرکتی و خالی کردن مچ پا می باشد.

علائم آرتروزپا :

حساسیت به لمس زمانی که فشار به مفصل وارد می‌شود
افزایش درد و تورم وخشکی در صبح
مشکل در راه رفتن
درد در هنگام حرکت و فعالیت

تشخیص علت درد مچ پا :

وضعیت کلی سلامتی، سابقه‌ی پزشکی و علائم مورد بررسی قرار می‌گیرد و پا و مچ پا برای کنترل حساسیت به لمس و تورم معاینه می‌شود. بررسی نحوه راه رفتن ، درد و سختی مفصل بررسی می شود. در طی این بررسی چگونگی حرکت استخوان ها در پا و مچ پا در هنگام راه رفتن ارزیابی می شود.

آزمایش های تصویربرداری :

آزمایش های تصویربرداری اطلاعات کاملی از نظر بررسی مشکلات ساختمانی و آرتروز در اختیار پزشک می گذارد که شامل :

پرتونگاری ساده : جهت بررسی آرتروز ، عفونت یا توده استخوانی و… است.

سی تی اسکن : چنانچه مشکلات فوق در گرافی ساده مطرح باشد جهت بررسی دقیق تر میتوان از سی تی اسکن استفاده کرد.

ام.آر.آی : جهت بررسی بافتهای نرم ازجمله رباط ها ، تاندون ها و… استفاده می گردد.

درمان درد مچ پا :

داروهای درمان درد مچ پا :

از داروها جهت برطرف کردن علائم در فاز حاد استفاده می گردد که شامل مسکن های ضدالتهابی و ترکیبات غضروف ساز می باشد.

درمان های غیرتهاجمی :

فیزیوتراپی :

در فیزیوتراپی ترکیبی از روش‌های غیرفعال و تمرین‌ها جهت تقویت ساختار عضلانی و حرکت‌های اصلاحی به کار گرفته می‌شود. مدالیته‌های درمانی غیرفعال مانند یخ/ گرما، اولتراسوند و تحریک الکتریکی درد و گرفتگی عضلانی را در کاهش می‌دهد.

بیمار مبتلا به کمک انجام تمرین‌های مخصوص روش افزایش انعطاف پذیری و دامنه حرکتی را فرامی‌گیرد و بر قدرت عضلات حمایت کننده می‌افزاید. بیماران نباید از روی آوردن به این درمان نگران باشند، حتی بیماران دچار درد و مشکلات حرکتی نیز از انجام تمرین‌ها سود می‌برند.

بریس طبی :

استفاده از عصا یا بریس می‌تواند به بهبود حرکت کمک کند. علاوه بر آن، کفش طبی (اورتوز) یا کفش‌های مخصوص با کف سخت و گهواره‌ای می‌تواند به کم کردن فشار بر پا و کاهش درد کمک نماید.

کفی و کفش طبی :

در صورتی که تغییر شکل وجود داشته باشد، کفی کفش می‌تواند مچ پا را به شکل اولیه برگرداند و در نتیجه درد کمتری در مفصل ایجاد شود.

ماساژ و درمان دستی و منیپولیشن :

اساس این تکنیک ها که توسط دست انجام می شود نیز تقویت ساختار عضلانی بافت های اطراف مچ می گردد.

لیزر پرتوان :

استفاده از لیزر پرتوان پالس موجب افزایش انرژی سلولی وترمیم بافت های آسیب دیده و تا حدی موجب جلوگیری از پیشرفت پاتولوژی می گردد.

درمان های اینترونشنال و یا کمتر تهاجمی (مداخله ای) :

اعمال اینترونشنال توسط فوق تخصص درد تحت راهنمایی اشعه ایکس (فلوئوروسکوپی) و یا سونوگرافی در اتاق عمل انجام می گردد که شامل:

تزریق اوزون

روش درمان درد ناشی از آرتروز با استفاده از تزریق اوزون مفید و موثر می باشد. در موارد ابتلا به آسیب دیدگی ها این روش درمانی باعث بهبود جریان خون در بافت آسیب دیده می شود و بدین ترتیب با فراهم کرد مواد مغذی در بافت، باعث تسریع در بهبودی می شود. در این روش ازون 20 میکروگرم به بافت آسیب دیده تزریق می شود و باعث از بین رفتن درد و تورم می شود و رسوبات فیبری را تحریک می کند و باعث می شود سلول ها با استفاده از این رسوبات، بافت آسیب دیده را ترمیم کنند. تزریق اوزون باید هر ۱ الی ۲ هفته یکبار تکرار شود، بیماران پس از یک الی دو جلسه درمانی به بهبودی و نتایج دلخواه (تسکین درد و از بین رفتن تورم) می رسند.

تزریق PRP

تزریق PRP یا پلاسمای غنی از پلاکت، یکی از روش های درمانی موثر می باشد. در این روش پلاکت های غلیظ شده تهیه شده که حاوی فاکتورهای رشد سلولی هستند و تزریق آنها در محیط موجب جلوگیری از تخریب بافتی و ترمیم می گردد. این روش عوارض جانبی ندارد زیرا پلاسمای غنی از پلاکت از خون خود بیمار گرفته می شود .

تزریق ارتوکین :

در روش تزریق ارتوکین خون خود بیمار گرفته شده و سرم آن پالایش می شود که حاوی آنتاگونیست اینترلوکین 1 است و موجب کاهش درد و التهاب بافت آسیب دیده و ترمیم آن می شود.