مقدمه
میگرن عصبی، نوعی میگرن با علائم شدید عصبی مانند مشکلات حرکتی، مشکلات بینایی، اختلالات حسی و … همراه است و حتی در برخی از مواقع علائم آن با سکته اشتباه گرفته می‌شوند. این نوع میگرن ممکن است با سردرد و یا بدون سردرد باشد، اما علائم عصبی آن همچنان پایدار هستند.
اگرچه علت بروز این نوع میگرن مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد نوسانات هورمونی، مشکلات استرسی و اضطراب و تغییرات آب و هوایی و بسیاری از عوامل محیطی می‌توانند روی آن تاثیرگذار باشند. درمان میگرن عصبی با کنترل علائم و مصرف داروهای مسکن امکان‌پذیر است. برای آشنایی بیشتر با این نوع میگرن و علائم آن این مقاله را بخوانید.
تیترهای مهم این مقاله
میگرن عصبی چیست؟
میگرن عصبی یکی از انواع سردردهای شدید و دوره‌ای است که به غیر از سردرد با علائم مختلف عصبی مانند مشکلات بینایی، اختلال در احساس، مشکلات حرکتی و … همراه است. اوج حملات میگرن عصبی از سن 20 تا 60 سال و پس از آن، علائم این بیماری کاهش پیدا می‌کند و می‌توان شاهد کاهش تعداد حملات بود. این اختلال معمولا در زنان بیشتر از مردان دیده می‌شود.
علایم میگرن عصبی
علائم میگرن عصبی به مراتب شدیدتر و نگران‌کننده‌تر از میگرن‌های معمولی هستند. به طوری که افراد به غیر از سردردهای ضربان دار و تنش زا، علائم عصبی را نیز تجربه می‌کنند.
سردردهای شدید و ضربان دار:
سردردهای شدید و ضربان دار در یک یا دو طرف سر به همراه علائم دیگری همچون حالت تهوع و حساسیت به نور و صدا
اختلالات بینایی:
بروز مشکلات بینایی از جمله تاری دید، مشاهده خطوط زرد و یا حساسیت چشمی به همراه دیدن نقاط نورانی
اختلالات حسی:
بی حسی و سوزش در قسمت‌های مختلف بدن به ویژه در دست‌ها و پاها و نوک انگشتان
اختلالات حرکتی:
عدم هماهنگی حرکتی و ضعف موقت در یک طرف از بدن
مشکلات گفتاری:
اختلالات گفتاری مانند عدم امکان پیدا کردن کلمات و گفتار مبهم
فشار روی چشم:
احساس فشار در حدقه و پشت چشم
فشار در سر:
اگر احساس می‌کنید یک باند دور سر پیچیده شده و دارد به سر شما فشار زیادی را وارد می‌کند، شما احتمالا با میگرن عصبی مواجه شده‌اید.
گرفتگی عضلات:
اسپاسم و گرفتگی عضلات به ویژه در ناحیه گردن و شانه
روش‌های درمان میگرن عصب
بسته به نوع و شدت میگرن عصبی و علائم آن، درمان‌های مختلفی برای میگرن عصبی وجود دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
مصرف داروهای مسکن
یکی از راه‌های درمان و در واقع مدیریت میگرن عصبی، مصرف داروهای بدون نسخه و مسکن است. داروهای رایج بدون نسخه برای کنترل سردرد شامل آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن هستند. هر کدام از این داروها با کاهش فشار در سر، نقش مهمی را در کنترل سردرد دارند.
ممکن است پزشک بسته به نیاز شما یک سری داروهای مسکن و کنترل کننده را نیز تجویز کند که با مصرف آن‌ها، علائم میگرن عصبی کاهش پیدا خواهند کرد.
داروهای ضد اضطراب
یکی از علت‌های تحریک کننده میگرن عصبی، استرس و اضطراب است. افرادی که حتی با مصرف داروهای بدون نسخه مسکن، قادر به کنترل علائم خود نیستند؛ می‌توانند از داروهای ضد اضطراب استفاده کنند.
این داروها حتما باید با تشخیص پزشک مصرف شوند تا بتوان از آن‌ها برای کاهش دفعات سردردهای شدید و مداوم استفاده کرد.
درمان‌های خانگی
میگرن عصبی را می‌توان با رعایت یک سری نکات و تکنیک‌های خانگی نیز کنترل کرد. استفاده از کمپرس یخ و سرد برای تسکین درد روی سرد، استراحت در اتاق تاریک و کاهش صداهای اطراف، همگی از جمله درمان‌های خانگی برای میگرن عصبی محسوب می‌شوند.
طب سوزنی
طب سوزنی یکی از تکنیک‌های درمان سنتی برای میگرن از نوع عصبی است که در آن سوزن‌های نازکی به نقاط مختلف بدن شما وارد می‌شوند. هدف از این نوع درمان، رسیدن به تعادل انرژی و انسداد در بدن شما است و باعث می‌شود که درد و ناراحتی کمتری را تجربه کنید.
بیوفیدبک
تکنیک درمانی دیگری که برای میگرن عصبی وجود دارد، بیوفیدبک است. در این روش از الکترودهای روی پوست استفاده می‌شود و فرد تحت تاثیر محرک‌های مختلف قرار می‌گیرد تا بتوان مشخص کرد که در چه زمانی فرد دچار استرس و اضطراب می‌شود و چه مشکلاتی روی این موضوع تاثیر می‌گذارند.
میگرن عصبی چگونه درمان می‌شود؟
مرحله اورا در میگرن عصبی
یکی از مهم‌ترین مراحل در میگرن عصبی، مرحله اورا است که با گروهی از علائم مختلف گفتاری، حرکتی و حسی همراه است. اگرچه برخی از این نوع سردردها، بدون این مرحله می‌باشد؛ اما باید علائم رایج آن را به عنوان علائم هشداردهنده بشناسید.
اورا معمولا قبل از بروز سردرد رخ می‌دهد و زمان و شدت علائم آن قابل پیش‌بینی نیست. حتی ممکن است این علائم در حین و بعد از سردرد نیز بروز پیدا می‌کنند.
مرحله اورا در میگرن عصبی می‌تواند بین 10 الی 60 دقیقه طول بکشد؛ اما باید بدانید که تنها حدود 15 الی 20 درصد از افرادی که مبتلا به میگرن عصبی هستند، اورا را تجربه می‌کنند.
انواع سردرد :
• توهم
• مشاهده نقاط کور
• تغییر در گفتار
• تغییر در بویایی و چشایی
• مشاهده خطوط مواج و ناهموار در جلوی چشم‌ها
• مشاهده نقاط چشمک زن و درخشان یا جرقه مانند
• احساس سنگینی در کل بازوها و پاها
• صدای زنگ زدن در گوش یا احساس وز وز در گوش
مرحله حمله میگرن عصبی
حمله میگرن عصبی، مرحله‌ای است که در آن افراد با علائم شدید ناشی از سردرد مواجه می‌شوند. معمولا در این مرحله، سردرد فقط در یک طرف سر رخ می‌دهد و به صورت ضربان‌دار می‌باشد.
حدود 80 درصد از افرادی که از میگرن عصبی رنج می‌برند، این نوع سردرد را تجربه می‌کنند؛ اما تعداد کمی از افراد در این مرحله شاهد علائم گوارشی مانند حالت تهوع و استفراغ نیز خواهند بود.
میگرن عصبی بدون اورا
مرحله اورا در این اختلال عصبی می‌تواند علائم شدیدی را از جمله از دست دادن بینایی، اختلالات حرکتی، احساس سنگینی در دست‌ها و بازوها و … به همراه داشته باشد.
اگر میگرن عصبی بدون اورا باشد، این علائم به وجود نمی‌آیند و همین موضوع تشخیص میگرن، آن هم از نوع عصبی را سخت‌تر می‌کند. معمولا این نوع اختلال با علائم خاصی از جمله درد ضربان دار در سر، حساسیت چشم به نور، ترس از صدا و درد تشدید شده در هنگام فعالیت بدنی همراه است. در کنار این علائم، ممکن است حالت تهوع و استفراغ را نیز تجربه کنید.
میگرن عصبی بدون سردرد
میگرن عصبی بدون سردرد با نام میگرن خاموش یا آسفالژیک نیز شناخته می‌شود. اگرچه در این اختلال سردرد وجود ندارد، اما مرحله اورا در آن شدیدتر بوده و همراه با سرگیجه، اختلالات بینایی، گرفتگی عضلات، مشکلات گوارشی و … همراه است.
میگرن عصبی شبکیه
گاهی اوقات میگرن عصبی باعث درگیر کردن شبکیه می‌شود و این موضوع از دست دادن موقت بینایی را به همراه دارد. میگرن شبکیه در زنان در سنین باروری بسیار شایع است و می‌تواند از یک دقیقه تا چندین ماه طول بکشد؛ اما معمولا بروز این مشکل برگشت‌پذیر بوده و جای نگرانی ندارد.
با این وجود ممکن است علائم به وجود آمده جدی‌تر و شدیدتر باشند که در این حالت مراجعه به پزشک برای بررسی وضعیت به وجود آمده ضروری است.
میگرن عصبی مزمن
افرادی که بیش از 15 روز در ماه سردرد را تجربه می‌کنند، احتمالا با مشکل میگرن مزمن مواجه شده‌اند. این نوع میگرن، دارای علائم مشابه با میگرن معمولی است؛ اما معمولا با تغییرات و نوسانات شدیدی در علائم مواجه است. بیماران مبتلا به میگرن می‌توانند 10 تا 15 روز در ماه معمولا از داروهای ضد سردرد استفاده می‌کنند که این خود می‌تواند باعث ایجاد سردردهای مکرر و جدید گردد.
سرگیجه و میگرن عصبی
سرگیجه یکی از علائم نگران‌کننده در میگرن عصبی است که معمولا با از بین رفتن تعادل همراه می‌باشد. سرگیجه همراه با میگرن معمولا در افرادی که مستعد بیماری‌های حرکتی هستند، اتفاق می‌افتد و علائم خاصی را از جمله ضعف حرکتی و تلو تلو خوردن به همراه خواهد داشت.
بی خوابی در اثر میگرن عصبی
بی خوابی خود یک عامل تشدید کننده میگرن و سردرد ناشی از آن است. با این وجود خود میگرن عصبی نیز می‌تواند باعث ایجاد اختلالات خواب جدی نیز شود.
این بیماری ممکن است ساعات خواب را نیز برهم بزند و این موضوع باعث ابتلا به سردردهای شدیدتر نیز خواهد شد. معمولا افرادی که در اثر سردرد و این نوع اختلال، بی خوابی را تجربه می‌کنند، نیاز به مصرف داروهای خواب آور دارند تا بتوانند در نهایت به چرخه تکرارشونده سردرد و بی خوابی و بی خوابی و سردرد پایان دهند.
تهوع در میگرن عصبی
یکی از علائم رایج در میگرن عصبی که بسیاری از افراد با آن مواجه می‌شوند، تهوع و استفراغ است. علت بروز این مشکل به طور دقیق مشخص نیست، اما می‌تواند مرتبط با ماده شیمیایی به نام سروتونین باشد که معمولا به نام هورمون احساس خوب معروف است.
افرادی که با این نوع میگرن مواجه هستند، سطح سروتونین پایین‌تری نسبت به سایر افراد دارند و این موضوع باعث ایجاد احساس حالت تهوع خواهد شد.
مشکلات گوارشی در اثر میگرن عصبی
مشکلات گوارشی در اثر میگرن عصبی، مشکلات شایعی هستند که معمولا افراد یا در اثر خود سردرد و یا در اثر مصرف مسکن‌های بدون نسخه همچون آسپرین و ایبوپروفن با آن مواجه می‌شوند.
مصرف طولانی مدت داروهای بدون نسخه و ضد اضطراب می‌تواند باعث بروز علائمی همچون زخم، درد معده و خونریزی تکرارشونده شود و لازم است که حتما احتیاط لازم را برای مصرف داروهای مسکن داشته باشید.
میگرن عصبی در کودکان
میگرن عصبی در کودکان اگرچه شایع نیست؛ اما احتمال بروز آن نیز وجود دارد. ممکن است برخی از کودکان قبل از سن 12 سالگی با اولین حمله میگرنی مواجه شوند که علائم آن برای آن‌ها و والدین ناشناخته است.
اینکه دقیقا چه علتی باعث بروز این مشکل در کودکان می‌شود، مشکل نیست؛ اما به نظر می‌رسد طیف وسیعی از عوامل مانند سابقه خانوادگی، جنسیت، کمبود خواب، استرس و رژیم غذایی نامتعادل می‌توانند روی آن تاثیرگذار باشند.
برای کاهش محرک‌های غذایی و ایجاد رژیم متعادل و کاهش استرس، باید با پزشک مشورت کرد. کودکان به درمان خوب پاسخ می‌دهند و شاید بتوان با کنترل سبک زندگی و استرس، از حملات بعدی میگرن به ویژه در سنین 20 تا 60 سال جلوگیری کرد.
میگرن عصبی خطرناک؟
میگرن عصبی انواع مختلفی دارد و شدت علائم و خطرات آن‌ها با هم متفاوت است. به طور کلی، خطرناک بودن میگرن موضوعی نیست که بتوان به راحتی در مورد آن صحبت کرد. با این وجود ممکن است برخی از افراد در کنار این بیماری، با علائم و موارد دیگری نیز مواجه شوند که از جمله آن‌ها می‌توان به مشکلات قلبی و عروقی، افسردگی، اضطراب و استرس و فیبرومیالژیا اشاره کرد.
این علائم اگر تشدید شوند و مشکلات و عوارض جانبی را به همراه داشته باشند، میگرن عصبی از نوع خطرناک خواهد بود.
آیا هر میگرنی میگرن عصبی است؟
علائم میگرن عصبی با هر نوع میگرن دیگری متفاوت است؛ بنابراین، هر نوع میگرنی، عصبی نیست. برای تشخیص میگرن از نوع عصبی باید به علائم فرد مبتلا به این بیماری و تاریخچه پزشکی آن توجه داشت. با بررسی دقیق شرایط و مشکلات به وجود آمده در بدن خود فرد، می‌توان تشخیص داد که میگرن از نوع عصبی است یا علائم به وجود آمده مربوط به سایر مشکلات عصبی در بدن هستند.
برای تشخیص این بیماری ابتدا پزشک تاریخچه کامل پزشکی شما و علائم بیماری را بررسی می‌کند. مشخص کردن الگوی سردرد، نوع شدت سردرد، مدت زمان به وجود آمدن آن و …، هر کدام باعث ایجاد میگرن از نوع عصبی می‌شوند.
برای تشخیص این بیماری باید حتما بیمار علائم خاصی همچون حساسیت به نقاط نورانی و بی حسی بدن را به پزشک اعلام کند. بررسی علائم در ناحیه سر و گردن و علائم فیزیکی دیگر همچون حساسیت به لمس و نقاط فشار، از جمله مشکلات دیگری‌اند که در اثر میگرن عصبی رخ می‌دهند. با در نظر گرفتن این علائم می‌توان متوجه شد که برخلاف میگرن معمولی، نوع عصبی آن با عوارض جدی‌تری همراه است.
تغذیه و میگرن عصبی
رژیم غذایی و میگرن عصبی با یکدیگر در ارتباط هستند و می‌توانند علائم جدی را به همراه داشته باشند. تا زمانی که رژیم غذایی مناسبی داشته باشید، احتمال بروز علائم ناشی از میگرن عصبی به حداقل می‌رسد. اما مصرف شیرینی‌جات، غذاهای فرآوری شده و ترکیبات دیگر می‌تواند باعث تشدید علائم میگرن عصبی و بروز مشکلات جدی در افراد شود که همگی نیاز به کنترل و درمان منظم دارند.
تغذیه مناسب برای میگرن عصبی :
کلم پیچ:
کلم پیچ یکی از سبزیجات مفید برای کنترل میگرن عصبی است که با داشتن فیبر و منیزیم بالا، می‌تواند نقش مهمی را در درمان سردرد و میگرن داشته باشد.
کلم سبز و شلغم:
شلغم و کلم سبز نیز سرشار از منیزیم هستند و می‌توانند باعث کاهش انقباض عضلات به ویژه در ناحیه سر شوند و تسکین سردرد را به همراه داشته باشند.
بادام:
بادام سرشار از منیزیم، چربی‌های سالم و فیبر است و می‌توان آن را به صورت خام و بو داده و به شکل آسیاب شده استفاده کرد.
آووکادو:
آووکادو حاوی منیزیم و چربی‌های سالم بسیار مغذی است که می‌توان آن را به صورت خام یا در سالاد و ساندویچ میل کرد.
ماهی:
ماهی حاوی چربی امگا 3 است و مصرف آن برای کاهش شدت علائم میگرن و تعداد دفعات حمله آن بسیار مفید می‌باشد.
دانه کتان:
دانه کتان به دلیل داشتن اسیدهای چرب امگا 3 و منیزیم نقش مهمی را در درمان میگرن عصبی ایفا می‌کند. دانه کتان دارای فیبر بسیار بالایی است و به متعادل کردن قند خون و کاهش سطح کلسترول کمک شایانی می‌کند.
زنجبیل:
زنجبیل یک ترکیب گیاهی پرفایده برای درمان میگرن عصبی است که می‌توان آن را به صورت دمنوش استفاده کرد یا به عنوان یک ادویه به غذاهای مختلف اضافه نمود.
ورزش و میگرن عصبی
به غیر از داشتن یک رژیم غذایی مناسب که تاثیر زیادی روی درمان و کنترل میگرن عصبی می‌گذارد، ورزش نیز می‌تواند عامل مهم و موثری در کاهش علائم میگرن عصبی داشته باشد.
اگرچه در هنگام بروز میگرن، فعالیت بدنی باعث تشدید علائم می‌شود؛ اما قبل از بروز آن، می‌توان از ورزش‌های آرام سازی مانند پیاده روی، استخر، یوگا و …، از بروز سردرد ناشی از میگرن عصبی جلوگیری کرد.
داشتن فعالیت ورزشی منظم برای تنظیم سطح هورمون‌ها و انتقال دهندگان عصبی در سیستم بدن بسیار مفید است. بنابراین، توصیه می‌کنیم که حداقل روزانه ساعاتی را به ورزش کردن اختصاص دهید تا حس آرامش بیشتری داشته باشید و علائم سردرد شما کاهش پیدا کنند.
هورمون‌ها و میگرن عصبی
میگرن عصبی تحت تاثیر فاکتورهای مختلفی قرار می‌گیرد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، هورمون‌ها است. افرادی که تحت تاثیر نوسانات هورمونی به ویژه استروژن و پروژسترون قرار می‌گیرند، ممکن است شاهد تشدید علائم میگرن عصبی باشند.
استروژن هورمونی است که نقش بسیار مهمی را در تنظیم چرخه قاعدگی ایفا می‌کند و می‌تواند روی سطح انتقال دهنده عصبی در مغز نیز تاثیرگذار باشد.
بنابراین، زمانی که زنان به دلیل بر هم خوردن تنظیم چرخه قاعدگی و مشکلات مشابه، با تغییر و نوسان در هورمون‌ها مواجه شوند، می‌توانند شاهد علائم جدی‌تری از سردرد نیز باشند. این علائم عمدتا با حالت تهوع، استفراغ، بی حالی و بی حسی همراه هستند. از همین جهت است که این نوع میگرن در زنان شایع‌تر از مردان است.
میگرن عصبی یکی از انواع بیماری‌های شایعی است که به غیر از سردرد با علائم دیگری از جمله اختلالات بینایی، گرفتگی عضلات، گز گز کردن نوک انگشتان و پوست و همچنین حملات شدید دیگر همراه است. این نوع میگرن، حتی ممکن است سردرد به همراه نداشته باشد، اما همچنان علائم عصبی دیگر به همراه حالت تهوع و سایر مشکلات وجود دارند که باید به مدیریت و کنترل آن‌ها کمک کرد.
درمان میگرن عصبی مانند بسیاری از مشکلات و اختلالات عصبی دیگر به صورت قطعی امکان پذیر نیست؛ اما می‌توان علائم این بیماری را با مصرف داروهای مسکن و کنترل کننده التهاب، به حداقل رساند. ضمن اینکه با شناسایی عامل ایجاد کننده این مشکل، می‌توان سعی در برطرف کردن آن داشت.
