همان گونه که اشاره شده است درمان بیرون زدگی دیسک کمری چند مرحله ای می باشد. مرحله اول درمان های ساده و کنسرواتیو (نگاهدارنده) شامل مصرف داروها، آب درمانی، فیزیوتراپی و… می باشد. چنانچه این مرحله درمانی موفق نباشد پیش از عمل جراحی (بسته یا باز) باید گام دوم یا همان تزریق ترانس فورامینال را در اطراف ریشه عصبی درگیر انجام داد این تزریق در درصد بالایی از موارد کمک کننده بوده و از انجام بسیاری از جراحی های غیرضروری جلوگیری می کند.
در ابتدا موقعیت فورامن (سوراخ بین مهره ای)، موقعیت خروج اعصاب نخاعی و نحوه بیرون زدگی دیسک و علت ایجاد تحریک رشته های عصبی توضیح داده می شود:
تیترهای مهم این مقاله
ساختمان مهره ها و دیسک
ساختمان مهره ها و دیسک
ستون مهره های کمری از پنج مهره تشکیل گردیده است و در بین مهره ها دیسک ها قرار دارند که شبیه یک بالشتک بوده که نقش ضربه گیر داشته و انعطاف مهره ها را بیشتر می کند. دیسک از دو قسمت تشکیل شده است لایه سخت بیرونی (آنولوس) که دیواره محافظ دیسک است و قسمت مرکزی دیسک که ژلاتینی و آبکی می باشد (نوکلئوس).
ساختمان سوراخ بین مهره ای (فورامن)
در دو طرف هر مهره دو سوراخ وجود دارد (فورامن) که رشته های عصبی نخاعی از این سوراخ ها خارج می شوند و به سمت اندام تحتانی و پاها طی مسیر می کنند. زمانی که دیسک های کمر آسیب میبینند در موارد خفیف دچار تغییر شکل میشوند و در موارد شدید تر قسمتی از لایه خارجی آنها پاره شده و ماده نرم داخلشان به بیرون راه پیدا می کند. قسمت بیرون زده وارد فضای کانال شده و به ریشه عصب فشار وارد می کند و موجب تحریک رشته عصبی می گردد. (شکل بالا)
تحریک رشته های عصبی به دو دلیل می باشد:
اول فشار مکانیکی دیسک بیرون زده و دوم به دلیل تحریک رشته عصبی به دلیل مواد شیمیایی التهابی که در محل فشار دیسک برعصب آزاد شده است.
باتوجه به قدرت ترمیم بدن پروسه التهابی در منطقه بیرون زدگی دیسک ها هم می تواند در موارد زیادی بیرون زدگی را ترمیم و فشار و تحریک عصبی را کاهش دهد. در بسیاری از موارد با مدیریت و رفتار مناسب با دیسک می توان از بزرگ شدن فتق مهره ای جلوگیری کرد. لذا در موارد زیادی با تزریق داروهای ضدالتهابی در فضای فورامن التهاب و آزردگی عصب برطرف شده و با روند ترمیمی دیسک مشکل تنگی مرتفع می گردد. این تزریق در محل فشار دیسک بر ریشه عصبی انجام می گردد و داروی ضد التهاب در اطراف رشته عصبی تزریق شده به آن تزریق از طریق سوراخ کمری (یا ترانس فورامینال) می گویند.
روش انجام تزریق ترانس فورامینال
این روش در اتاق عمل با بی حسی موضعی و بدون درد و در شرایط کاملا استریل انجام می گردد. جهت تزریق از سوزن های بسیار ظریف که نوک آنها کروی است استفاده می شود. این عمل با هدایت دستگاه رادیولوژی (فلوروسکوپ) انجام می شود و نوک سوزن در فضای فورامینال در اطراف رشته آزرده عصبی قرار می گیرد.
ماده بی حسی و مقداری داروی بی حسی و ضدالتهاب در اطراف ریشه درگیر تزریق می گردد و به دلیل اینکه دارو مستقیما در فضای ملتهب تزریق می شود و تمامی دارو در منطقه مورد نظر قرار می گیرد دوز مورد نیاز دارویی نسبت به تزریقات سیستمیک بسیار پایین تر بوده و هیچ عارصه جانبی وجود نخواهدداشت و درنهایت التهاب و تحریک عصبی برطرف می گردد. جراحی کمر زمانی اندیکاسیون دارد که این دو اقدام شکست بخورند و هیچ گاه در قدم اول به جز موارد اورژانسی (یعنی نقص عصبی یا اختلال کنترل ادرار و مدفوع) اندیکاسیون ندارد.
مراحل انجام تزریق ترانس فورامینال در زمان کوتاهی (کمتر از نیم ساعت) به طول می انجامد و بیمار میتواند یک ساعت پس از انجام عمل ترخیص شده و با پای خود به منزل برود.
در انجام این تزریقات داروهای استفاده شده پس از 24 تا 48 ساعت تاثیر درمانی خود را نشان داده و علائم رو به بهبودی می رود. در بسیاری از بیماران که به این روش پاسخ کامل یا نسبتا کاملی را میدهند تکرار این تزریقات ضروری نمی باشد. در بعضی از بیماران که پاسخ نسبی به این روش میدهند جهت تکمیل کار انجام تزریق مجدد و یا رادیوفرکوئنسی درمحل فورامن انجام می شود.
یادآوری می گردد که گام آخر درمان بیرون زدگی دیسک “اعمال جراحی دیسک” است و باید فقط درصورت عدم پاسخ درمانی مناسب با سایر روش ها آنگاه به سراغ این تکنیک (جراحی باز و یا بسته) رفت.
تصویر تزریق ترانس فورامینال مهره های کمری توسط دکتر کاظمی
-
- تزریق ترانس فورامینال مهره های کمری
پاسخ رایگان به سوالات شما
شما می توانید در ادامه همین صفحه سوال خود را مطرح کنید تا دکتر محمدرضا کاظمی در اولین فرصت به سوال شما پاسخ دهند.
سلام دکتر کاظمی
دیسک L 5 و S1 من بیرون زدگی داشته و به عصب برخورد کرده که درد بسیار زیادی را به پای چپم یعنی ماهیچه لگن و باسن و ماهیچه بیرونی ساق پام وارد کرده به شکلی که نه قادر به روی پا ایستادن و حرکت و نه نشستن هستم. ماهیچه های پای چپم اسپاسم میشن و آزاد نمیشن مگر اینکه دراز بکشم. توصیه شما به‌من چیست؟ مسکنهای زیادی تجویز شده که جوابگو نبوده‌اند.
باسلام باید تست عصب و عضله از پاها انجام شود در صورت آسیب عصب باید فشار دیسک از روی عصب برداشته شود.
سلام آقای دکتر هزینه تزریق چقدر میشه به مطب زنگ بزنم اعلام میکنن
باسلام هزینه ها بستگی به فاکتورهای متعددی دارد :از جمله تعداد دیسک های بیرون زده, وسایل مورد نیاز, داروهای مورد نیاز و تجهیزات لازم که پس از معاینه بیمار و بررسی کامل مدارک مشخص می گردد.
سلام، برای پاره گی دیسک هم جواب میده این تزریق؟؟؟
باسلام چنانچه پارگی دیسک موجب التهاب روی عصب شده باشد و فشار مکانیکی زیاد نباشد بله.
سلام وقت بخیر بنده بیرون زدگی مهره ۴ و ۵ دارم و فقط کمر درد شدید دارم نمی تونم سر پا بایستم و خم و راست شوم و کار سنگین اصلا نمی تونم انجام بدم ولی درد به پامنمیزنه روش درمان موثر و مناسب که نیاز به تکرار نباشه چیست؟ممنون
باسلام روش های درمانی بستگی به نوع و میزان بیرون زدگی دیسک دارد که با ارزیابی ام آر آی مشخص میشود.
سلام وقت بخیر، من از ۳۷ سالگی(سه سال قبل) درد کشش پشت پا داشتم، ام ار آی بالجینگ دیسک L4L5 را نشان داد. حرکات کششی انجام دادم درد رفع شد. الان وقتی زیاد پیاده روی یا زیاد ایستادن حتی ۱۰۰ متر بدوم کمرم اذیت میکنه.
سوال اینه آیا دیسک که به حالت نرمال برنمیگرده؟ فوقش در همین حالت بمونه و بدتر نشه، در صورتی که عضلات کمر تقویت کنم و تمرینات کششی را انجام بدم. لطفا راهنمایی بفرمایید. ممنون
باسلام خیر دیسک به حالت طبیعی بر نمی گردد اما با رعایت فاکتورهایی مانند جلوگیری از افزایش وزن، نشستن های طولانی, فشار به ستون فقرات می توان از پیشرفت بیرون زدگی جلوگیری کرد.
جناب آقای دکتر کاظمی عزیز
سلام و عرض ادب
مادر اینجانب 79 ساله است و دارای اسکلیوز پیشرفته است با پیگیری و مراجعات انجام شده طی سالهای گذشته به پزشکان مغز و اعصاب و جراحان با توجه به سن ایشان و پیشرفت شدید بیماری دیگر جراحی را مناسب نمی دانند و درمان دارویی غیر تهاجمی هم دارای اثرات کوتاه مدت است. اخیرا برای کاهش درد در ناحیه پا که علاوه بر اسکلیوز دارند و در نتیچه پارگی دیسک در ناحیه کمری است دکرت رجاح ستون فقرات توصیخ تزریق فرومینال داشته است.
آیا این تزریق برای ایشان مفید می باشد و احتمال اینکه دردها و علی الخصوص در ناحیه پاها بهبود پیدا کند وجود دارد و ایا این تزریق را مناسب ایشان جهت جلوگیری از التهاب رشته های عصبی می دانید؟
سپاسگزار خواهم شد تا راهنمایی بفرمائید.
باسلام بله کاملاً صحیح است و باید این کار انجام شود
سلام دکتر جان برای دیسک که التهاب شده تزریق فورامینال جواب می‌دهد
سلام بله
سلام.بنده 7 سال درگیر دیسک کمر ال5 و اس1 هستم.فیزیوتراپی.کایروپراکتیک.کمربند بستم.اوزون
زدم .تزریق ترانس فورمینال انجام دادم.ولی بهبودی حاصل نشد.راهنمایی میفرمایید.
با سلام ام ار ای را جهت بررسی به شماره زیر واتساپ بفرمایید.
09120335132
سلام دکتر من minimal bulging l4l5 دارم ،و حدود نه ماهه که ناحیه پایین کمرم و پای داشتم درد می کنه،تزریق اوزون فیزیوتراپی و طب فیزیکی فایده ای نداشت چه کنم؟
باسلام ام آر آی کمری خود را جهت بررسی و اظهار نظر ارسال بفرمایید.
با سلام و خسته نباشید.مادرم در سن ۶۵ سالگی بدلیل تنگی کانال نخاعی و نارسایی قلبی تزریق اپیدورال را در ناحیه کمر و توسط پزشک کلینیک درد گیلان در بیمارستان آریا انجام داد ولی تنها حدود یکماه دردش کمی تسکین یافت ولی قطع نشد و پس از از آن مجدد به وضعیت اولیه برگشت و در حال حاضر پس از گذشت ۷ سال از تزریق فوق همیشه دارای درد و قویترین داروها هم دردش را تسکین نمی‌دهد .لطفا ارائه طریق فذمائید.ممنون
با سلام لطفاً ام ار ای جدید از مهره های کمری تهیه شود و جهت بررسی به واتساپ زیر ارسال فرمایید.
09120335132 واتساپ
باسلام و اظهار خوشحالی از اطلاع رسانی قابل استفاده جنابعالی .
من به تنگی کانال نخاعی مبتلا شده ام . آیا همان مراحلی که برای درمان غیر جراحی دیسک کمر ضروری دارد ،برای درمان تنگی نخاع هم انجام میگیرد ؟ ( منظورم تزریق استرئید در ترانس فورامینال ) اگر درست نوشته باشم .
با تشکر
موفق باشید
با سلام. بله کاملاً درست است در تنگی کانال که ناشی از بیرون زدگی دیسک باشد در قدم اول تزریق ترانس فورامینال انجام می گردد.