اصطلاح سیاتیک ، به معنی درد تیر کشنده ای از کمر یا باسن به پا بوده که ممکن است همراه با سوزن سوزن شدن، بی حسی و احساس ضعف و یا گرفتگی عضلانی باشد. منشأ ایجاد کننده علائم سیاتیک، در ناحیه پایین کمر در محاذات مهره های کمری سوم و چهارم و پنجم قرار دارد ولی درد سیاتیک از محل باسن و پایین عصب سیاتیک در پشت پا، به نقاط دیگر منتشر می شود. سیاتیک یک بیماری نیست، بلکه علامت یک بیماری زمینه ای دیگر مانند فتق دیسک کمر، بیماری های دژنراتیو دیسک (آرتروز) و تنگی کانال نخاعی است.
تیترهای مهم این مقاله
ارتباط درد سیاتیک با عصب سیاتیک
عصب سیاتیک بزرگ ترین عصب بدن است و از تلفیق ریشه های عصبی منشعب شده از بخش پایین ستون فقرات، تشکیل می شود. علائم سیاتیک زمانی ایجاد می گردد که عصب بزرگ سیاتیک در کمر، فشرده یا دچار آسیب شود.
علائم سیاتیک
علائم سیاتیک بسته به محل وارد شدن آسیب به عصب سیاتیک، متفاوت است؛ به طور مثال:
سیاتیک ریشه عصبی L4
اغلب علائم این آسیب، مربوط به ران است. بیمار هنگام کشیدن پا، در ناحیه ران احساس ضعف می کند و رفلکس حرکت سریع زانو کاهش می یابد.
سیاتیک ریشه عصبی L5
بیشتر علائم به انگشت شست و مچ پا مربوط می شوند. بیمار در ناحیه روی پا (به ویژه بین انگشت چهارم و انگشت شست) احساس درد و بی حسی می کند.
سیاتیک ریشه عصبی S1
این نوع سیاتیک بخش بیرونی پا را بیشتر تحت تأثیر قرار می دهد؛ امکان دارد درد به سمت انگشتان کوچک پا نیز منتشر شود. بیمار هنگام بلند کردن پاشنه پا و ایستادن روی نوک انگشت ها، احساس ضعف می کند. رفلکس حرکت سریع کف پا (آشیل) نیز کاهش پیدا می کند.
در دردهای سیاتیک، امکان دارد بیش از یک ریشه عصبی درگیر شده باشد؛ به همین دلیل ممکن است بیمار، مجموعه ای از علائم بالا را به طور همزمان احساس کند.
درمان دردهای سیاتیک
هدف از درمان سیاتیک ، کاهش دردهای نیمه پایینی بدن و سایر علائم ناشی از سیاتیک است. فشردگی عصب سیاتیک باعث درد، سوزش، بی حسی و ضعف عضلانی بیمار می شود. در اغلب بیماران، درمان های کم تهاجمی و غیر جراحی به عنوان اولین راهکار برای درمان مشکلات ناشی از سیاتیک به کار می روند. روش های غیر جراحی کم عارضه و با نتایج مثبتی همراه هستند. بهترین روش هایی که توسط پزشک برای درمان دردهای سیاتیک به کار رفته اند شامل موارد زیر هستند:
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی داروهای NSAIDs و…
- تزریق کورتیکو استروئیدها برای کاهش التهاب ایجاد شده در اطراف عصب
- لیزر درمانی
- اصلاح عادت های نادرست و بهبود وضعیت ستون فقرات
- درمان مسبب تحریک سیاتیک مانند فتق دیسک/ارتروز و….
درکنار التیام و درمان درد سیاتیک، آب درمانی و اصلاح سبک زندگی انجام ورزش های مخصوص بسیار مهم و کمک کننده است. مهم ترین عامل برای پیشگیری از دردهای سیاتیکی، تقویت عضلات شکم و کمر از طریق ورزش، اصلاح الگوی نشستن و قرار گرفتن بدن در موقعیتهای مختلف و خودداری از بلند کردن اجسام سنگین و وارد آوردن فشار زیاد به کمر است. راه رفتن در استخر و آب درمانی از روشهای پیشگیری از دردهای کمری و سیاتیکی محسوب میشود ولی اصلیترین راه درمان محسوب نمی شود. به خاطر داشته باشید هنگام حمله های حاد سیاتیک عصبی نباید ورزش کرد، اما در مرحله مزمن ماساژ و تمرین های ورزشی کمک کننده است.
ورزشهای کاهنده درد سیاتیکی
بیشک بیماران در مرحله حاد باید استراحت کنند، ولی بعد از چند روز استراحت و کاهش دردهای شدید، ورزش های تقویت عضلات کمر، ران، پا و ساق و ورزش های رفع انحراف کمر در کاهش درد بیماران بسیار موثر است. ناگفته نماند پیاده روی ملایم در سطح صاف و حرکت در آب در کاهش دردهای سیاتیکی بسیار موثر است .
کاهش درد سیاتیکی در هفت حرکت
حرکت اول
در وضعیت خوابیده به پشت قرار بگیرید و با کمک دست ها، پاها را به بدن نزدیک و یک کشش مناسب را در عضلات باز کننده ستون فقرات کمری ایجاد کنید. تمرین را سه مرتبه و هر مرتبه ده ثانیه انجام دهید.
حرکت دوم
به صورت طاقباز دراز بکشید و پای راست را داخل سینه بیاورید و با دو دست پشت ران «پایینتر از زانو» را بگیرید و ده ثانیه مکث کنید. سپس تمرین را با پای دیگر تکرار کنید. تمرین را برای هر پا سه مرتبه انجام دهید.
حرکت سوم
بنشینید و یک پا را از روی پای دیگر عبور دهید. زانو رابه سمت شانه مخالف بکشید و اندکی بالاتنه را به همان جهت بچرخانید. سپس برای سمت دیگر بدن هم این تمرین را تکرار کنید. تمرین را چهار مرتبه و هر مرتبه 15 ثانیه انجام دهید.
حرکت چهارم
در وضعیت خوابیده به پشت یک چرخش خلفی در لگن ایجاد و سعی کنید تا کمرتان را به زمین بچسبانید. تمرین را دو تا شش مرتبه در روز انجام دهید و هر مرتبه شش تا 10 ثانیه در این وضعیت بمانید.
حرکت پنجم
با زانوهای خمیده به پشت بخوابید و یک پا را با زانوی خمیده بالا بیاورید و نگه دارید. تمرین را با پای دیگر هم تکرار کنید. تمرین را پنج نوبت و هر نوبت ده مرتبه انجام دهید.
حرکت ششم
به صورت طاقباز بخوابید. دستها را روی سینه بگذارید. زانوها را 45 درجه خم و به آرامی سر و شانهها را از زمین جدا کنید. هشت ثانیه در این وضعیت بمانید.
حرکت هفتم
مشابه تصویر بخوابید و زانوها را 45 درجه خم کنید. به آرامی کف پاها را حدود پنج سانتی متر از زمین جدا و وضعیت را به مدت شش ثانیه حفظ کنید. تمرین را سه مرتبه تکرار کنید.
پاسخ رایگان به سوالات شما
شما می توانید در ادامه همین صفحه سوال خود را مطرح کنید تا دکتر محمدرضا کاظمی در اولین فرصت به سوال شما پاسخ دهند.
سلام وقت بخیر اقای دکتر
من چندوقته رگپای چپم دردمیکنه بایدچه کارکنم
درود معاینه فیزیکی انجام شود و در صورت لزوم تصویربرداری از کمر هم انجام گردد.
باسلام من حدود یک هفته است که در ناحیه کمر یا همان رگ سیاتیک درد احساس میکنم که نشستن رو خیلی برام سخت کرده یا باید وایستم یا دراز بکشم که درهنگام خواب هم نمیتوانم خودم رو به جهت مخالف بچرخونم میشه لطفا راهنمایی کنید ممنون
درود باید توسط پزشک ستون فقرات بررسی شود و بر اساس آن تصویربرداریهای لازم را انجام دهید
با عرض سلام و خسته نباشید خدمت محترم دکتر محمد رضا کاظمی
اینجانب با توجه به MRI که از کمر گرفته ام ( برآمدگی دیسک در سطوح مهره L۵ _ L۴ و S۱ _ L۵) و اسپوندیلولیستزی درجه ۱ ، S۱ در L5 و دیسک کم آبی با درجات متغیر و کاهش لوردوز کمری مشاهده شده است. اکنون یکماه است دردی تیر کشنده با گرمای خفیف رونده ۲۰ ثانیه ای در ناحیه راست جلو ی بدن بین پا و تنه بدن که کمر بند قرار می گیرد ایجاد می شود که در لحظه درد با ماشاژ از بین میرو د و مجددا چند با در روز تکرار میگردد. خواهشمند است علت و چکونگی درد و مراجعه به چه دکتر را راهنمایی نمایید. ممنون و تشک از لطف و محبت حضرتعالی که وقت عزیز خود را برای مردم میگذارید.
باسلام، به کلینیک ستون فقرات مراجعه شود و ستون فقرات از نظر فشار به مفاصل فاست مهرهای بررسی شوند.
درود و روز خوش
من یک ده روز است که نخست بالای ران پای چپم درد احساس میکردم و پس از چند روز یکباره در هنگام نشستن بر روی صندلی ماهیچه روی پایم گرفت و از آن روز نمیتوانم بشینم، و ماهیچه زیر رانم بشدت میگیرد. از دیروز هم گویی که به ماهیچه درونی ساق پایم سوزن میزنند افزوده شده، البته درد رانم کمتر شده. داروهایی که خوردم متوکاربامول, ایبوپروفن ۴۰۰ و استامینوفن ۳۲۵ بوده و همچنین ژل دارای دیکلوفناک مالیدم.
با سلام ستون فقرات کمری از نظر تنگی کانال بررسی شود.
سلام علیکم من حدودا یکسال هست که درد از انگشتان پا وتاکف پاتا پشت زانو وبعضی وقتها تا لگن درد شدید دارم که وقتی پیاده روی میکنم دردش شدید میشود وتا توی گردن ودست چپم میاد ولی بیشتر کف پا تالگن هست وام ار ای از گردن ودست وشانه وکمر گرفتم گفتن ارتروز هست ولی من فکر کنم از سیاتیک هست چه ورزشهایی وچکار کنم ایا درمان قطعی دارد و۵۶ سال دارم ممنونم از پاسخگویی شما
باسلام بهترین ورزش برای مشکلات ستون فقرات و اسکلتال شنا و ورزشهای آبی است.
سلام آقای دکتر کاظمی خانم من درد خیلی زیادی دارد که نمی تواند راه برود وحتی در نشستن هم مشکل دارد در هر حالت خیلی درد دارد در در باسن تا نوک انگشتان پا پشت ساق پا پشت زانو بالای باسن مهره ها ممنون میشم راهنمایی کنید
با سلام ستون فقرات کمری و لگن باید معاینه و تصویربرداری های لازم انجام شود.
سلام اقای دکتر، امیدوارم حالتون خوب باشه، چند ماهی هست عصب سیاتیکم درگیر شده که نشستن رو برای من بسیار دردناک کرده هرچند زمان ایستادن اینجور نیستم و با فشار به پایین کمر سمت چپم که محل شروع سیاتیک باشه با فشار درد زیادی حس میکنم و هر بار با بلند کردن جسمی حتی نه سنگین به شدت ادیت میشم. دلیلش تنگی نخاع و التهاب عصب سیاتیک هست؟ ورزش هایی برای تقویت شکم و کمر انجام بدم میتونه درد من رو خوب کنه؟ حتی حس میکنم مثانه هم به نوعی درگیر شده چون تورر ادرار هم پیدا کردم..
باسلام، ام ار ای را جهت بررسی به ایمیل info@drkazemipain.com ارسال فرمایید.
سلام خدا قوت
آقای دکتر من چند سالی هست عفونت رحم دارم بعد از دوران پریودی سعی می کنم عفونتم از بین برود همین که عفونتم کم میشه درد سیاتیکم زیاد میشه به حدی که اشکم در می آید و توان حرکت ندارم و از شدت درد گاهی ببخشید بالا میارم میشه بگید چکار کنم ؟در ضمن ۳۳ساله و مجردم دکتر هم رفتم ولی فقط دارو تقویتی یا شل کننده عضله بهم میدن
باسلام ام ار ای خود را جهت بررسی به واتساپ زیر ارسال فرمایید.
09120335132
سلام آقای دکتر حدود دوسال میشه که درد کمر دارم ودردش ب پای چپ وراست سرایت میکنه هرچقدر ورزش انجام میدم خوب نمیشه چیکار کنم یک کمربند بنام پلاتینر هست که میگن خوبه اونو تهیه کنم بنظرتون
سلام خیر این وسایل صرفا جنبه تبلیغاتی دارند
سلام
دوهفته ای بود ک توی کمرم درد های ریزی داشتم،طوری بود ک ورزش فوتبال میکردم،خیلی درد نداشتم،سالهای قبل هم همچین دردهایی داشتم،ولی وسط بازی فوتبال کمرم گرفت،درد خیلی بدی داشتم،به دکتر مراجعه کردم چند امپول تزریقی تجویز کردن ک همه رو زدم،ولی بعد از یک هفته کمرم بهتر شده ولی کامل خوب نشده،ولی در ساق پای سما راستم احساس ضعف و دردهای ریزی دارم،ایا سیاتیک درگیر شده یا خیر
ممنون از شما
سن ۲۹
ام ار آی ندادم
با سلام بله امکان دارد باید معاینه شوید و بر اساس آن تصویربرداری های لازم انجام شود
سلام و عرض احترام جناب دکتر کاظمی محترم
جناب دکتر تزریق ترانس فورامینال را شما در رابطه با تنگی کانال انجام میدهید .
آیا درد سیاتیک با این تزریق خوب میشود ؟
با سلام چنان چه التهاب عصب و ترشحات شیمیایی ناشی از فشار دیسک عامل درد باشد بله کنترل کننده است
سلام و عرض احترام جناب دکتر کاظمی محترم
جناب دکتر چندسال است کمر درد دارم و زانو درد با مراجعه به پزشک متاسفانه بیرون زدگی دیسک کمر و تنگی کانال دارم البته دو تا زانوهام هم نیاز به عمل دارن مرتبا با معالجه از طریق فیزیوتراپی و کایروپرکتیک درد هام به طور موقت آروم شده تا اینکه تصمیم به عمل لیزر کردم روی دیسک کمر عمل انجام شد ولی مدتی نگذشت که متاسفانه درد در سمت چپ از کمر توی باسن پشت زانو تا کف پا مرتبا سری و درد شدید ایجاد میشه و مجددا رفتم گفتن درد سیاتیک است حالا ی سری ورزش دادن و رفتن به استخر و دارو متاسفانه شاید سی درصد دردهایم کم شده و دکتر گفتن اگر خوب نشد رگ سیاتیک را باید سوزاند، البته چند تا متخصص مغزو اعصاب رفتم همه گفتن باید عمل بشی واقعا نمیدونم باید چیکار کنم چون اکثریت افرادی که عمل کردن هنوز با درد مواجه هستند نمیدونم برم عمل کنم یا رگ سیاتیک را بسوزانند . لطفاً راهنمایم کنید ممنون و سپاسگزارم
با سلام،ام ار ای را جهت بررسی به واتساپ زیر ارسال فرمایید.
09120335132
سلام در قدم اول دارو درمانی و فیزیوتراپی انجام شود.
باسلام.به پزشک مراجعه کنید ستون فقرات کمری و لگن باید بررسی شود.