افراد بی شماری از اهمیت منیزیم آگاه نمی باشند. این عنصر برای مغز، قلب و عملکرد ماهیچه ها حیاتی و همراه با ویتامین K و D برای افزایش و بهبود سلامت استخوان ها ضروری است. کمبود منیزیم چنان شایع است که به جرأت میتوان گفت درصد قابل توجهی از افراد به آن مبتلا هستند. علایم هشدار دهنده زیر می تواند ناشی از کمبود منیزیم باشد:
تیترهای مهم این مقاله
علائم کمبود منیزیم
زنگ زدن گوش یا کم شنوایی
وزوز گوش یا صدای زنگ زدن مداوم گوش و نیز کم شنوایی از علائم شایع کمبود منیزیم است. مطالعات و تحقیقات بی‌شماری درباره ارتباط سلامت گوش و دریافت منیزیم کافی صورت گرفته است. دریافت مقدار کافی از این عنصر از تشکیل رادیکال های آزادی که به ناشنوایی منجر میشود جلوگیری می‌کند.
گرفتگی عضلات
منیزیم برای بهبود عملکرد عضلات عنصری حیاتی است. کمبود مقدار کافی این عنصر ممکن است به تیک ماهیچه های صورت، گرفتگی یا لرزش پا هنگام خواب منجر شود.
افسردگی
کمبودمنیزیوم موجب کاهش انرژی و افسردگی می شود.
عملکرد غیرطبیعی قلب
کمبود منیزیم ممکن است روی عملکرد ماهیچه‌های سراسر بدن از جمله عضله و ماهیچه‌های قلب تاثیر بگذارد لذا مقدار ناکافی منیزیم ممکن است بیماری‌هایی پدید بیاورد که به آن آریتمی قلبی یا تپش نامنظم گفته میشود و می تواند عوارض بسیار خطرناکی به همراه داشته باشد.
سنگ کلیه
منیزیم با جلوگیری از چسبیدن کلسیم به یون اگزالات مانع تشکیل سنگ های شایع کلیه می شود.
در صورت وجود هر یک از این علائم، بهتر است با پزشک خود مشاوره کنید. همچنین عاقلانه است از رژیم های غذایی استفاده کنید که سرشار از مواد غذایی منیزم دار باشند استفاده نمایید.
منابع طبیعی منیزیم
بامیه، تخمه آفتابگردان، تخمه کدو، سویا، لوبیا قرمز، بادام و بادام هندی و اسفناج
فواید منیزیم
منیزیم یکی از عناصر اصلی برای سالم ماندن است که در بیش از 300 واکنش زیست شیمیایی بدن دخالت دارد. از جمله فواید سلامت بخش متعدد منیزیم میتوان به انتقال پیام های عصبی، تنظیم دمای بدن، سم زدایی، تولید انرژی و ساخت استخوان و دندان های سالم اشاره کرد.
متخصصان سلامت همیشه بر لزوم اهمیت دریافت مقدار کافی از ویتامین‌ها و عناصر معدنی در رژیم روزانه غذایی تاکید می‌کنند. روی، کلسیم و منیزیم مهم‌ترین این عناصرند که برای سلامت خوب و مطلوب ضروری و حیاتی‌اند. منیزیم در جذب کلسیم بدن کمک می‌کند و روی فعالانه دستگاه ایمنی بدن را تقویت می‌کند.
زنان در هر سنی از دریافت منیزیم بسیار بهره می‌برند. گذشته از نقش جلوگیری کننده از پوکی استخوان، از دیگر فواید سلامت بخش منیزیم در زنان میتوان به تسکین عوارض یائسگی و سندرم دردهای پیش از قاعدگی (PMS) اشاره کرد. منیزیم همچنین خطر زایمان زودرس را به حداقل می‌رساند. دیگر فواید حیاتی و سلامت بخش منیزیم سنتز پروتئین، کاهش اسپاسم های مجاری تنفسی در شش ها و بهبود عملکرد غده پاراتیروئید است. منیزیم قابلیت دسترسی زیستی به ویتامین B6 و کلسترول را افزایش میدهد، عملکرد ماهیچه‌ها را بهبود می‌بخشد و از پوکی استخوان، بی‌خوابی، یبوست، سکته‌های قلبی، فشارخون بالا، میگرن، سنگ‌های کلیه و سنگ کیسه صفرا جلوگیری می‌کند. پنج مزیت سلامت بخش منیزیم عبارت است از:
فواید منیزیم
تغییر روند پوکی استخوان
پژوهش‌های متعددی نشان داده است کلسیم همراه با مکمل منیزیم تراکم این عنصر را در استخوان بهبود می‌بخشد. کمبود منیزیم سوخت و ساز کلسیم و هورمون‌های تنظیم‌کننده کلسیم را تغییر میدهد که در نهایت به پوکی استخوان منجر میشود. مقدار دریافت منیزیم بسیار مهم است، زیرا از پوکی استخوان جلوگیری می‌کند.
جلوگیری از بیماری‌های قلبی ـ عروقی
یکی از مهم ترین فواید منیزیم کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروق کرونری است.
نتیجه تحقیقات تغذیه‌ای نشان داده است دریافت مقدار کافی منیزیم خطر سکته مغزی را کاهش میدهد. کمبود منیزیم خطر تپش نامنظم قلب یا آریتمی قلبی را افزایش میدهد؛ بنابراین مصرف مقدار کافی و توصیه‌شده مکمل‌های غذایی منیزیم ممکن است برای دستگاه قلبی ـ عروقی سودمند و مفید باشد.
تنظیم فشارخون
منیزیم نقش مهمی در تنظیم فشار خون طبیعی دارد. مکمل های منیزیم در کنار رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزی که منابع بسیار خوب پتاسیم و منیزیم هستند همیشه با کاهش خون در ارتباط بوده است.
دیابت
تحقیقات نشان میدهد افراد دارای کمبود منیزیم در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع دوم و رتینوپاتی (شبکیه چشم دیابتی) شدید هستند. منیزیم به سوخت و ساز کربوهیدارت ها کمک می‌کند و بر ترشح و فعالیت انسولین تاثیر می‌گذارد ، بنابراین میزان گلوکز خون را کنترل می‌کند . با دریافت 100 میلی‌گرم منیزیم در روز، 15درصد خطر ابتلا به دیابت نوع دوم کاهش می‌یابد.
میگرن ، بی‌خوابی و افسردگی
از دیگر فواید بی‌شمار سلامت بخش منیزیم میتوان به درمان میگرن، بی‌خوابی و افسردگی اشاره کرد. همچنین ثابت شده است منیزیم اشکال شدید اختلالات روانی چون حملات پانیک (ترس شدید و بیمارگونه)، استرس، اضطراب و آشفتگی های روانی را بهبودمی بخشد. مکمل های منیزیم شدت چنین حملاتی را کاهشِ چشمگیری می‌دهند و ممکن است در میزان دفعات بازگشت این حملات موثر باشند.
چگونه میتوان از کافی بودن میزان منیزیوم اطمینان حاصل کرد؟
کمتر از 30 درصد از مردم میزان منیزیم کافی دریافت می کنند و حدود 20 درصد از جمعیت کمتر از 50% از منیزیم مورد نیاز خود را دریافت می کنند. یکی از روش های ارزیابی وضعیت و میزان منیزیم آزمایش دقیق میزان منیزیم خون می باشد ولی چون فقط 3/0 % منیزیم بدن در سرم خون وجود دارد ممکن است آزمایش سرم خون میزان کمبود منیزیم را به دقت نشان ندهد. لذا چنانچه سبک زندگی افراد شبیه نکات ذیل هست ممکن است در معرض خطر کمبود منیزیم باشید.
1 مصرف مداوم نوشیدنی های کربوهیدراتی : بیشتر نوشابه های گازدار مشکی رنگ حاوی فسفات هستند. این مواد به منیزیم مواد غذایی در داخل دستگاه گوارش متصل شده و مانع جذب منیزیم از دستگاه گوارش می گردند. که نهایتا دلیل کاهش منیزیم و کلسیم در افراد است.
2.مصرف مداوم غذاهای شیرین : شکر سفید نه تنها منیزیم ندارد بلکه موجب دفع منیزیم بدن از کلیه ها می شود.
3. استرس های طولانی روحی وجسمی:
استرس موجب کاهش منیزیم بدن شده و کمبود منیزیم نیز واکنش های استرسی فرد را افزایش میدهد و این موجب بدتر شدن مشکل بیمار می شود. تمام این حالات، شامل استرس های فیزیولوژیک و فیزیکی مانند جراحی، سوختگی بدن، بیماری های مزمن ممکن است منجر به کاهش منیزیم شود.
4.مصرف زیاد قهوه و چای و کافیین:
مصرف طولانی و زیاد نوشیدنی های کافئین دار از قبیل قهوه، چای و نوشیدنی های گازدار می تواند فرد را در معرض کمبود منیزیم قرار دهد.
5.مصرف داروهای قلبی و مدرّ ( ادرار آور ) ، داروهای بیماری آسم، قرص ضد بارداری، استروژن و الکل مصرف می کنید ؟
این داروها موجب افزایش دفع منیزیم از کلیه ها می شود.
6.مصرف مکمل های کلسیم بدون منیزیم یا با نسبت کلسیم به منیزیم کمتر از یک به یک :
زمانی که منیزیم بدن فرد پایین است. استفاده از مکمل های کلسیم موجب کاهش جذب منیزیم می شود. با این که که مکمل های کلسیم اثر منفی بر سطح منیزیم بدن دارند اما بالعکس مکمل های منیزیم باعث استفاده ی بهتر بدن از کلسیم می شوند!
بهترین نسبت بین کلسیم و منیزیم در مکمل ها نسبت یک به یک است. این نسبت فقط موجب جبران کمبود منیزیم نیست، بلکه مانع از خطر رسوب کلسیم در رگ ها (وقتی میزان ذخیره ی منیزیم کم و میزان دریافت کلیسم بالاست) می شود. به طور کل وقتی سطح منیزیم پایین است، بدن تمایل به احتباس کلسیم دارد، بنابراین افزایش دریافت کلسیم در این افراد موجب افزایش غیر طبیعی سطح کلسیم داخل سلولی از جمله سلول های قلبی و عروقی شده و در نتیجه در صورتیکه شما مکمل های کلسیم مصرف می کنید، بهتر است از میزان کافی بودن منیزیم بدن خود مطمئن باشید. منیزیم و کلسیم دو روی یک سکه ی فیزیولوژیکی هستند و با این که اثرات متفاوت با هم دارند اما به عنوان یک تیم عمل می کنند.
پاسخ رایگان به سوالات شما
شما می توانید در ادامه همین صفحه سوال خود را مطرح کنید تا دکتر محمدرضا کاظمی در اولین فرصت به سوال شما پاسخ دهند.
سارا
سلام اقای دکتر من حدود ده ماه درد کف پا وساق پا وپشت ران پای راست داشتم تمام ازمایشات انجام شد ولی مشکلی نداشتم MRI گرفتم دیسک خیلی خفیف داشتم کلی دارو و ورزش انجام دادم ولی تغییر نکردم فیزیو تراپی هم انجام دادم قبلا پای راستم بود الان هردو پام درد دارد درد استخوانی ودردی که احساس مکنم فشار روی استخوان هر پام هست درد شدید دارم با مسکن میخوابم نوار عصب هم دادم مشکلی نداشتم میش خواهش کنم راهنمایی کنی ممنون
دکتر محمدرضا کاظمی
باسلام چنانچه نوار عصب و عضله مشکلی نشان ندهد باید از نظر گرفتگی‌های عضلانی و تریگرپوینت ها بررسی شوید.
آیینه
سلام خسته نباشید مادرم ۳ ماهه پیوند کلیه شده و به دلیل درد کمر دکتر امپول سینوپار تجویز کرد و استفاده میکنه ولی وقتی استفاده میکنه درد استخوان هاش بیشتر میشه که عوارض خود آمپول هست ایا اگه از قرص جوشان منیزیم بخوره کم میکنه این عوارض رو ؟چند روزه تاثیر میزاره؟ممنون میشم راهنمایی کنید
دکتر محمدرضا کاظمی
باسلام،خیر. منیزیوم در این مورد کاربردی ندارد.
الهام
سلام اقای دکتر ..
بابام الان یک ماهه پاهاش اتیش میگیره .. قندش با تعویض قرص قندش (بخاطر بیماری کلیوی ناشی از دیابت ) از کنترل خارج شد .. الان پزشک با دیدن آزمایشات میگه نورپاتی دیابت داره … و ویتامینb1و گاباپنتین 100 نوشته دو روزه مصرف میکنه .. تاثیر زیادی نداره و سرگیجه هم داره .. خودمم پاهاشو با روغن بادام شیرین ماساژ میدم اما درد و سوزش موقت کم میشه ..
از نظر شما الان من چیکار کنم ؟ خیلی از عواقبش ترس تو دلم ریشه دونده .. خواهش میکنم راهنماییم کنید ..
دکتر محمدرضا کاظمی
سلام. باید تست عصب و عضله از پا گرفته شود تا شدت نوروپاتی و مناطق درگیری مشخص شود تا بر اساس آن اقدام نمود.
Zeynab
سلام خسته نباشید..من ۲۲سالمه یه سال بعد از زایمانم پادرد شدید گرفتم بطوری ک تو راه رفتن اختلال ایجاد شده یه سال درگیرم از نظر خارپاشنه بررسی شدم شوک بهش دادم اما هنوز بطور کامل خوب نشدم پای راستم انگشتاش ورم داره این ورم اصلا خوب نمیشه شما چ داروهایی پیشنهاد می‌دین
دکتر محمدرضا کاظمی
باسلام این درمان‌ها دارویی نیست چنانچه التهاب وجود داشته باشد باید سلول درمانی انجام شود.
آسیه توحیدی
آیا رابطه ای بین مصرف کافین و مایوفاشیال تریگر پوینت فعال وجود دارد؟
دکتر محمدرضا کاظمی
باسلام موجب تغییرات و تحریکاتی در عضلات میشود ولی در تریگرپوینت ها شواهد قابل اثباتی گزارش نشده است.
گلبن
اقای دکتر من میرم دکتر هرچی میگم ازمایشات که مربوط به کمبود ویتامین هاست برا بنویسید فقط قند وچربی کبدوتیرویید مینوسن پیش چه دکتری باید بریم که بفهمیم سطح سدیم بدن چطوره چون نمک زیاد میخورم ولی افت فشار دارم وهمچنین منیزیوم همیشه هم بیحالم پیش دکتر اعصابم رفتم ولی درد همان درده شربت معده منیزیوم هم میخورم معده کمی وصعش بهتر میشه
دکتر محمدرضا کاظمی
باسلام جهت بررسی به پزشک فوق تخصص غدد مراجعه فرمایید
ربابه
سلام.خسته نباشید‌ببخشیدمادرمن حدود۱۵ سالی هست که بطورناگهانی بیحالی شدیدی بهشون دست میده.واینودر بی حسی اطراف معدش نام میبره.میگه که اطراف شکم ب این حالت میندازه.یجور احساس بیحالی که موقع اسهال ب آدم دست میده.بارها آزمایش شدن.پیش دکترهای مختلف اعصاب رفتن.ولی افاقه ای نکرده.الانم بیشتر شده این حملات.فکش قفل میشه.وبدنش لرزه میگیره.ممکنه از کمبود منیزیوم باشه؟یا چی؟ممنون میشم توضیح بدین
دکتر محمدرضا کاظمی
با سلام در ابتدا یک بررسی داخلی شوند اما اگر مشکلی نبود باید مشاوره روانپزشکی از نظر مشکلات اضطرابی گردند.
امیر
سلام.منابع منیزوم چی هستن.مکنل استفاده کنم یا همون منابع غذایی کافیه. قبل مصرف نیاز اول آزمایش بدم. هیچ بیماری ندارم.
دکتر محمدرضا کاظمی
باسلام در ابتدا باید آزمایش تعیین سطح منیزیم داده شود در صورت پایین بودن سطح آن می توان با دارو درمانی آن را جبران کرد.
فریبا
سلام…ازکجابفهمیم کمبودمنیزم داریم یانه
دکتر محمدرضا کاظمی
باسلام باید سطح منیزیوم در آزمایش چک شود
Azam
سلام اقای دکتر خسته نباشین من مدتی هست که هنگام خوابیدن وبلند شدن پاهام میگیره میشه علتش رو بگین باید چکار کنم وپیش چه متخصصی برم تشکر
دکتر محمدرضا کاظمی
با سلام در ابتدا یک بررسی داخلی توسط متخصص داخلی بشوید. در صورت ادامه مشکلات باید ستون فقرات و عصب ها بررسی بشوند.
رویا
سلام وقت بخیر میخواستم ببینن برای کمبود منیزیم در بدن تا چند ماه باید قرص منیزیم مصرف کنیم تا جبران کمبود شود
دکتر محمدرضا کاظمی
باسلام باید با چک مجدد منیزیوم مشخص شود
Amir
سلام خسته نباشید
من 23 سالمه لرزش دست دارم تو تمرین بدنسازی خودشو خیلی نشون میده وقتیم که تمرین پا دارم پاهام خیلی میلرزه آیا خوردن منیزیم و پتاسیم این لرزشو برطرف میکنه؟
دکتر محمدرضا کاظمی
سلام برای بررسی این مشکل به متخصص داخلی اعصاب نورولوژی مراجعه بفرمایید
لیلی
سلام
من براثر برداشتن چیز سنگین دچار درد عضلات کتف وبازوها دست شدم الان حدود یک ماه قرص ناپروکسن برای درد میخورم خوب نشدم باید چیکار کنم.کم‌خونی دارم .دست درد وسنگینی داره کاهی تا پاهام همین حس سنگینی وخواب رفتگی دارم
دکتر محمدرضا کاظمی
باسلام ستون فقرات گردنی و پشتی بررسی و در صورت لزوم تصویربرداری شود
افسانه
سلام دکتر من همیشه بعد از پریود یا گاهی در زمان پریود دچار درد شدید زانو میشم کم خونی و کمبود ویتامین دی دارم و قرص مصرف میکنم.۳۶ سالمه
خواهشا بفرمایید چه کار کنم؟این درد معمولا ۵ تا ۶ روز طول میکشه و واقعا آزار دهنده است.😔
دکتر محمدرضا کاظمی
سلام در ابتدا باید کم خونی و کمبود ویتامین ها جبران شود
علی
سلام دکتر بنده ۱۹سالمه
ومفاصلم صدا میده رفتم پیش دکتر چنتا ویتامین وکلسیم برام نوشت ولی با مصرف اونها حالا پرش عضلاتم دارم ایاکمبود منیزیم هست؟
دکتر محمدرضا کاظمی
سلام باید باید مقادیر آزمایشگاهی آن اندازه گیری شود
نفس پیروز
سلام علت زدن پلک چشم چپ چیست آیا باید مکمل منیزیم مصرف کرد؟
دکتر محمدرضا کاظمی
علل زیادی می‌تواند داشته باشد که همه شناخته شده نیست از شرایط استرس زا و مصرف ترکیبات کافئین اجتناب بورزید.
حسن صحرائی
با عرض سلام خدمت دکتر کاظمی
من تمام علائم و موارد ذکر شده در مقاله فوق را از جمله گرفتگی شدید عظلانی و پرش پلک چشم و بی خوابیهای طاقت فرسا و گاه سخت بیدار شدن از خواب و…را دارم
جناب دکتر اگه ممکنه راهنمائی کنید چه نوع دارویی برای کمبود منیزیم بدنم استفاده کنم؟؟
ممنون و سپاسگذارم
دکتر محمدرضا کاظمی
با سلام قبل از درمان دارویی باید تست های عصب این منطقه انجام شود
هاشمی
سلام آقای دکتر خانمی ۴۳ ساله و مجرد هستم پاهایم بیشتر قسمت پشت زانو درد گرفته مخصوصا وقتی نشستم و بلند مشوم در ضمن سنگ کلیه هم دارم از نوع اگزالات کلسیم و به همین دلیل شیر استفاده نمی کنم آیا با مصرف قرص مگنیفورت دردم خوب میشه و دکتر گیاهی گفته به خاطر غلبه سودا است ممنون میشم راهنمایی فرمایید
دکتر محمدرضا کاظمی
با سلام به پزشک مراجعه کنید تا مفاصل زانو بررسی و معاینه شوند.
مرتضی جلالی
سلام من بیشتر از۸ سال است که سرشانه چپ من بعد از تمرین بدنسازی درد میکنه و نمی‌دانم چیکار کنم حتی عکس و ام آر ای هم دادم مشکلی نداشت به نظر شما با مصرف منیزیم مشکلم بر طرف میشه؟
دکتر محمدرضا کاظمی
با سلام باید معاینه فیزیکی و دینامیک انجام شود تا علت مشخص گردد.
اشرف
سلام. من درد کف پا، گرفتگی عضلات پایین ساق ، پرش پلک ، و سردرد داشتم دکتر پس از عکس رادیولوژی پا و آزمایش برام منیزیم(مگنیفورت) و ویتامین ب 300 نوشت . یک دوره مصرف کردم خوب شدم الان که قطع کردم تمام علائم برگشته. میتونم مجدد دارو بگیرم استفاده کنم؟ شما داروی دیگری پیشنهاد میدید؟ ضمنا من خانم ۵۲ ساله ام و تنها مشکلم آسم آلرژی هست.
دکتر محمدرضا کاظمی
با سلام بله می توانید مجددا استفاده کنید