آرتروز زانو چیست و چه درمانی دارد

در گام اول به این موضوع خواهیم پرداخت که آرتروز زانو چیست و پس از آن در مورد تشخیص آرتروز زانو و روش های درمان آن توضیحات لازم را خواهیم داد.

در مفصل زانو دو استخوان ران و ساق در درون کیسه (کپسول) مفصل قرارگرفته اند و سطح این استخوان ها را در مفصل، یک ماده محکم و منعطف (مانند لاستیک) بنام غضروف پوشانده است که دارای سطحی صاف و مستحکم می باشد. آرتروز در واقع تخریب این غضروف ها و نزدیک و سائیده شدن استخوان ها به یکدیگر می باشد. سائیده شدن استخوان ها موجب درد و مشکلات حرکتی می گردد.

علائم آرتروز زانو

• خشکی
• درد
• حساسیت در لمس
• کاهش انعطاف پذیری مفصل
• احساس سائیده شدن استخوان ها

شیوع آرتروز زانو در زنان بیشتر از مردان است و حتی در سنین جوانی هم می توان آرتروز را مشاهده نمود، آرتروز زانو در جوانی (عمدتا براثر ضربات و یا بیماری های زمینه ای)

تشخیص آرتروز زانو

یکی از پرسش هایی که بسیار مطرح می گردد این مورد است که از کجا بفهمیم ارتروز داریم ؟

روش تشخیص آرتروز زانو به طرق ذیل می باشد:

1- علائم بالینی شامل:

• خشکی
• درد
• حساسیت در لمس
• کاهش انعطاف پذیری مفصل
• احساس سائیده شدن استخوان ها

2- علائم رادیولوژیک :

عکس رادیولوژی :

عکس زانوها در حالت ایستاده رخ و نیم رخ (از جلو و کنار) باید گرفته شود و در عکس کاهش فاصله مفصلی نشان دهنده آرتروز می باشد. چهار مرحله آرتروز وجود دارد از مراحل  1تا 3 کاهش فاصله داریم و در مرحله 4 استخوان ها به یکدیگر رسیده و سائیده می گردند.

عکس آرتروز زانو

M.R.I :

با انجام ام ار آی می توان ضخامت لایه های غضروفی و شدت آرتروز را معین نمود.

جلوگیری از آرتروز زانو

برای جلوگیری از آرتروز زانو بایستی نکات زیر رعایت گردد:

1- وزن کم کنید

هر یک کیلوگرم اضافه‌ وزن بدن، فشاری معادل 5 کیلوگرم به زانو وارد می‌کند.

2- درست بنشینید

مفصل زانو نباید بیش از 100 درجه خم شود بنابراین چهار زانو نشستن و استفاده از دستشویی ایرانی را ترک کنید.

3- زیاد ننشینید

حتما هر یک ساعت به مدت 2 تا 3 دقیقه از جای خود برخیزید و کمی قدم بزنید.

4- اجسام سنگین را بلند نکنید

بلند کردن اجسام سنگین مکانیسمی مانند افزایش وزن دارد. افرادی که مشاغل سنگین دارند، قطعا دچار آرتروز زودرس خواهند شد، بنابراین باید سعی کنند عضلات پاهایشان را قوی‌تر کنند.

5- ورزش کنید و تحرک داشته باشید

ورزش، عضلات پا را تقویت می‌کند. عضلات اطراف مفصل نقش حمایتی روی زانو دارند. عضلات حمایتی فقط به عضلات اطراف مفاصل زانو محدود نمی‌شوند، بلکه عضلات مفصل لگن نیز باید تقویت شوند، زیرا مفاصل لگن نقش کنترلی روی زانو دارند.

6- اگر ورزشکارید، زانوبند ببندید

زانوبند وسیله حفاظتی در برابر فشارها و ضربه‌هاست. ورزشکاران موقع ورزش حتما باید به زانوبند مجهز باشند تا از جابجایی ناگهانی زانو جلوگیری شود.

7- رفع انحراف زانو

اگر زانو زاویه داشته باشد توزیع فشار و نیرو در مفصل یکسان نیست و موجب تخریب سریعتر غضروف و آرتروز می گردد ولذا باید تصحیح زاویه با اقدامات توانبخشی و استفاده از کفی های طبی و… انجام شود.

8- کفش پاشنه بلند نپوشید

کفش های پاشنه بلند باعث انحراف و خمیدگی زانو شده و فشار به زانو افزایش می یابد. بهترین کفش کفشی است که 3سانتی متر پاشنه داشته باشد.

درمان آرتروز زانو چیست

درمان خانگی آرتروز زانو

درمان آرتروز زانو در خانه دو اثر مفید دارد: اول اینکه موجب کاهش التهاب و کنترل مرحله فعلی آرتروز می گردد و دوم آنکه از تخریب و پیشرفت بیماری جلوگیری می کند. درمان خانگی آرتروز زانو مبتنی برمصرف خوراکی هایی است که اثر ضدالتهابی در مفصل دارند و شامل موارد ذیل می باشند:

• گیلاس (منبع منیزیم و پتاسیم با اثر ضدالتهابی)
• سرکه سیب (منبع کلسیم ، منیزیم ، پتاسیم و فسفر است که موجب کاهش درد می شود)
• زنجبیل (ضدالتهاب است)
• زردچوبه (زردچوبه حاوی کورکومین است که دارای خواص ضد التهابی می باشد)
• دارچین (خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانی دارد)
• روغن ماهی (اثر ضدالتهابی و ضدر درد دارد)
• گل گاوزبان (اثر ضدالتهابی دارد)

مصرف موارد فوق در کنار سایر درمان ها در کنترل آرتروز نقش موثری خواهند داشت.

درمان آرتروز زانو با ورزش

فعالیت فیزیکی و ورزش از اجزا اصلی درمان آرتروز زانو می باشند. آنچه که موجب نگرانی بیماران می شود ایجاد درد با انجام فعالیت های فیزیکی و ورزش است و تصور می کنند با استراحت، علائم و بیماری بهتر می شود و همچنین تصور می‌کنند که با انجام تمرینات ورزشی، مفاصلشان آسیب بیشتری می‌بیند لازم است بدانید که آنچه موجب آسیب دیدگیِ بیشتر مفاصل می‌شود، عدم تحرک است. داشتن عضلات قوی برای حفظ سلامت مفصل زانو و پیشگیری از آرتروز حیاتی است. هر چقدر عضلات ران قویتر باشند بهتر مفصل زانو را احاطه کرده و موجب می شوند که کمتر به مفصل فشار وارد شود. در مقاله ورزش هایی برای بهبود آرتروز بصورت تصویری می توانید بهترین تمرینات جهت کنترل آرتروز زانو را فرابگیرید.

روش جدید درمان آرتروز زانو

جدیدترین روش درمان اینترونشنال آرتروز، ارتوکین تراپی است در این روش سرم خون بیمار پروسس و فرآوری شده که نهایتا در آن پروتئین هایی تولید می شود که عامل تخریب در آرتروز را مهار نموده و موجب کنترل بیماری و شروع پروسه ترمیم می گردد. این تزریقات در داخل مفصل زانو در جلسات متعدد (4-6) انجام می شود. سلول درمانی و ارتوکین تراپی را می توان بعنوان موثرترین روش جدید درمان آرتروز زانو در نظر گرفت که جزئیات آن را می توانید در مقاله بازسازی و سلول درمانی مفاصل (آرتروز) و بافت نرم مطالعه بفرمائید.

 عمل آرتروز زانو

چنانچه آرتروز زانو مرحله 4 همراه با تخریب وسیع بافتی باشد و دردهای مفصلی قابل کنترل نباشند بیمار کاندید عمل تعویض مفصل زانو میباشد. جدا ازخطرات عمل جراحی و بیهوشی نکته مهم این است که مفاصل مصنوعی که گذاشته می شوند دارای عمر محدود (حدود 10 سال)هستند ولذا حتی الامکان با اقدامات درمانی مناسب باید از قرار گرفتن در فرآیند جراحی و مشکلات همراه با آن اجتناب نمود.

پاسخ رایگان به سوالات شما

شما می توانید در ادامه همین صفحه سوال خود را مطرح کنید تا دکتر محمدرضا کاظمی در اولین فرصت به سوال شما پاسخ دهند.