دردهای مزمن لگن

اصولا دردهای زیر ناف تا کشاله ران ها را دردهای لگنی می گویند . معمولا خانم ها بیشتر از آقایان دچار دردهای مزمن لگنی می‌شوند که می توانند علل متفاوتی داشته باشندکه شامل اختلالات بسیار کم اهمیت تا اختلالات جدی است که نیاز به پی گیری دارد.

1. دردهای احشایی ارگان های زنانه

دردهای خوش خیم شامل دردهای ناشی از تخمک گذاری ، نشانگان قبل از قائدگی ، عفونت های تناسلی و مشکلات ساختمانی رحم نظیر فیبروم و توده های رحمی است. از علل مهم مشکلات خوش خیم دستگاه زنانه آندومتریوز است که در بسیاری از موارد نیاز به درمان اینترونشنال درد دارد.

آندومتریوز اختلالی است که در آن بافتی مشابه پوشش داخلی رحم در نقاطی غیرعادی در قسمت پایینی شکم پخش می شود. این بافت ممکن است روی سطح تخمدان ، پشت رحم و در حفره لگنی ، روی دیواره روده و به ندرت در نقاطی دورتر به وجود بیاید. درد لگنی فزاینده هنگام عادت ماهانه ، درد هنگام رابطه زناشویی ، لکه بینی قبل از عادت ماهانه ، گاهی وجود خون در ادرار یا مدفوع ، کمردرد و درد همراه با انقباضات روده ای از نشانه های آن است و یکی از بهترین درمان ها بلاک شبکه عصبی سوپریورهیپوگاستریک می باشد.

2. دردهای احشایی کلیه ها ، مثانه و مجاری ادرار

عفونت ها ، سنگ و هر ناهنجاری دستگاه ادراری هر قسمتی از دستگاه ادراری از مثانه تا مجاری ادراری و کلیه ها را درگیر کند. نشانه های این بیماری شامل فشار به قسمت تحتانی لگن ، درد هنگام ادرار کردن و … و حتی علائم گوارشی است.

چنانچه کلیه مشکلات مربوطه توسط متخصصین مرتبط بررسی و رفع شد و درد به شکل مزمن باقی ماند میتوان همانند مشکلات زنانه از بلاک ها و رادیوفرکوئنسی شبکه عصبی سوپریور هیپوگاستریک  و سایر تکنیک های لازم استفاده نمود.

3. دردهای جداری دیواره لگن

فتق کشاله ران  (بالای کشاله ران) می تواند باعث درد لگن شود. و در زنان باردار به علت فشاری که به دیواره شکم وارد می شود بیشتر بروز می کند همچنین در ترمیم دیواره فتق در این مناطق در بسیاری از افراد درد های جداری ایجاد می گردد که نیاز به درمانهای اینترونشنال درد از قبیل بلاک اعصاب ایلیواینگوینال و ایلیوهیپوگاستریک و…دارند .

4. مشکلات ستون فقرات

درد کمر و ستون فقرات را می توان در قسمت لگن و نشیمنگاه حس کرد. سیاتیک نیز در قسمت پشت لگن، درد ایجاد می کند که در قسمت های دیگر مفصلا توضیح داده شده است.

  5. مشکلات اسکلتال لگنی

این مشکلات از شایع ترین مشکلاتی هستند که نیاز به اعمال اینترونشنال درد دارند. مفصل ران مفصل گوی و کاسه‌ای بسیار پایداری است.  رباط‌ها و عضلات لگن موجب پایداری لگن می گردند.

مفصل ران

ساییدگی مکرر یا آسیب دیدگی باعث دردناک شدن خود این مفصل گوی و کاسه‌ ای می‌شود. بیماری‌های التهابی مفصل (آرتریت روماتویید و آرتروز) و عدم خونرسانی به سراستخوان ران از شایع ترین علل درد لگن هستند. درد مربوط به مفصل ران (هیپ یا لگن) در کشاله ران ، باسن ، بخش خارجی ران یا زانو حس می‌شود. آسیب غضروف لابروم و ساییدگی مکرر آن باعث صدا دادن و درد می‌شود.

مشکلات تاندون و عضله

عضلات سرینی مفصل ران نقش مهمی در پایدار کردن مفصل دارند. چنانچه عضلات اطراف لگن به خوبی از آن حمایت نکنند، علاوه بر درد باسن و لگن ، مشکل کشیدگی عضلات و تاندون ها نیز پیش می‌آید که به آن تاندینوپاتی می گویند.

التهاب تاندون و بورس ها

بسیاری از تاندون های اطراف لگن ، عضلات را به مفصل متصل می کنند. این تاندون ها در اثر ورزش و یا فعالیت سنگین به آسانی دچار التهاب می شوند. دیگر علت شایع درد لگن بورسیت (التهاب بورس) است. بورسیت، التهاب کیسه های مملو از مایعات است که از قسمت استخوانی لگن محافظت می کنند. این کیسه ها همانند تاندون ها در اثر استفاده بیش از حد یا ناراحتی، دچار التهاب شده و باعث درد هنگام حرکت لگن می شوند. از شایعترین و آزاردهنده ترین نوع بورسیت ها بورسیت تروکانتر است که عارضه‌ای دردناک است که در نزدیکی تروکانتر بزرگتر ران یا در نزدیکی آن بروز می‌یابد.

درد مفصل ساکروایلیاک :

آرتروز و التهاب مفصل متصل کننده استخوان خاجی به لگن موجب دردهای شدیدی درمنطقه لگن می شود.

اسپاسم عضلات پیریفورمیس و پسواس :

پسواس و پیریفورمیس عضله پایدارکننده عمقی لگن هستند که متصل کننده ستون فقرات به بالای استخوان ران هستند. اسپاسم عضله پسواس و کوادراتوس کمری موجب دردهای اسپاستیک در کمر و اسپاسم پیریفورمیس پیامد التهاب این عضله است که باعث تحت فشار قرار گرفتن عصب سیاتیک می‌شود که باتحریک عصب سیاتیک موجب دردلگن و درد انتشاری در پا می گردد.

تشخیص دردهای لگنی

معاینه فیزیکی و بررسی رفلکس عضلات و بررسی تعادل و راه رفتن بیمار حائز اهمیت زیادی است.

آزمایش‌های تصویربرداری

آزمایش‌های تصویربرداری اطلاعات کاملی از نظر بررسی مشکلات ساختمانی لگن در اختیار پزشک می گذارد که شامل :

پرتونگاری ساده لگن : جهت بررسی بافت استخوانی لگن

سی تی اسکن : چنانچه مشکلات فوق در گرافی ساده مطرح باشد جهت بررسی دقیق تر میتوان از سی تی اسکن استفاده کرد.

ام.آر.آی : جهت بررسی بافتهای نرم از جمله احشاء و عضلات لگنی و نخاع و اعصاب استفاده می  گردد.

آزمایشات :

آزمایشات خون و روماتیسمی در تشخیص علل التهابی بسیار کمک کننده است.

دردهای مزمن لگن

درمان دردهای مزمن لگن

نحوه ی درمان بسته به میزان علائم بیمار متغیر است. روش های درمانی پله پله بوده و اگر بیمار با هر مرحله درمانی پاسخ مناسب نگیرد به تدریج روش های پیچیده تری استفاده می شوند.

استراحت

به بیمار توصیه می‌شود که از خم کردن مکرر مفصل ران و فشار آوردن مستقیم روی لگن خودداری کند. به سمت دردناک نخوابد و برای مدتی طولانی ننشیند.

مصرف مسکن

از داروها جهت برطرف کردن علائم در فاز حاد و نیز بازگشت قوام و آرامش عضلانی استفاده می گردد که شامل: شل کننده های عضلانی ، مسکن های ضدالتهابی است و نیز میتوان از داروهای ترکیبی سویا و آووکادو جهت جلوگیری از پیشرفت و بهبود ضایعات آرتروزی استفاده نمود.

گرما یا سرما درمانی

چند تکه یخ پیچیده شده در حوله را روی لگن دردناک بگذارید. بالعکس دوش یا حمام آب گرم نیز عضلات را برای تمرین های کششی آماده می‌کند تا درد با انجام این تمرین‌ها کاهش یابد.

درمان های غیر تهاجمی دردهای مزمن لگن

1. فیزیوتراپی

در فیزیوتراپی ترکیبی از روش‌های غیرفعال و تمرین‌ها جهت تقویت ساختار عضلانی و حرکت‌های اصلاحی به کار گرفته می‌شود. مدالیته‌های درمانی غیرفعال مانند یخ/ گرما، اولتراسوند و تحریک الکتریکی ، درد و گرفتگی عضلانی را در بیمار کاهش می‌دهد. بیمار به کمک انجام تمرین‌های مخصوص روش افزایش انعطاف‌پذیری و دامنه حرکتی را فرامی‌گیرد و بر قدرت عضلات خود می‌افزاید. بیماران نباید از روی آوردن به این درمان نگران باشند، حتی بیماران دچار درد و مشکلات حرکتی نیز از انجام تمرین‌های ایزومتریک سود می‌برند.

2. ماساژ و درمان دستی و منیپولیشن :

اساس این تکنیک ها که توسط دست انجام می شود نیز تقویت ساختار عضلانی بافت ها می گردد.

3. لیزر پرتوان :

استفاده از لیزر پرتوان پالس موجب افزایش انرژی سلولی و ترمیم بافت های آسیب دیده و جلوگیری از پیشرفت آرتروز می گردد.

درمانهای اینترونشنال و یا کمترتهاجمی (مداخله ای)

اعمال اینترونشنال توسط فوق تخصص درد تحت راهنمایی اشعه ایکس (فلوئوروسکوپی) و یا سونوگرافی در اتاق عمل انجام می گردد.

تزریق های تشخیصی و درمانی :

تزریق در مفاصل مشکل دار لگن مانند تزریق اوزون ، تزریق پلاکت ، ارتوکین و… موجب توقف و از بین رفتن التهاب منطقه آرتروزی می گردد. همچنین در این زمینه به غیر از تزریقات میتوان از رادیوفرکوئنسی در این مناطق جهت تغییرات طولانی استفاده نمود.

از سایر روش های اینترونشنال نیز میتوان استفاده کرد که در سایر قسمت ها و مقالات به تفصیل توضیح داده شده است.